Ngày 11 tháng 4, Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) công bố Sách Trắng 2025, ấn bản thường niên lần thứ 16. Ấn phẩm này, tập hợp các khuyến nghị chính sách chuyên sâu từ 19 Tiểu ban ngành nghề, đóng vai trò là tài liệu chủ lực của EuroCham.

Khuyến nghị 5 “Ưu tiên Chiến lược”

Lần đầu tiên, Sách Trắng giới thiệu khung sáng kiến liên ngành, tập trung vào 5 “ưu tiên chiến lược” nhằm nâng cao tính minh bạch, hiệu quả và sức hấp dẫn của môi trường đầu tư tại Việt Nam. Các ưu tiên này bao gồm: chính sách thị thực, thủ tục nhập cảnh và cơ sở hạ tầng sân bay, giấy phép lao động, hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT), và thủ tục hải quan.

Vấn đề Hoàn Thuế VAT

Sách Trắng nhấn mạnh tầm quan trọng của hoàn thuế VAT đối với các doanh nghiệp FDI, ảnh hưởng trực tiếp đến quản lý dòng tiền và tính liên tục của hoạt động kinh doanh. Sự chậm trễ trong hoàn thuế VAT là mối quan ngại lớn của nhiều doanh nghiệp. EuroCham khuyến nghị Việt Nam đẩy nhanh quy trình hoàn thuế VAT nhằm cải thiện môi trường kinh doanh và thu hút đầu tư, đặc biệt là FDI.

Cần làm rõ và hợp lý hóa các tiêu chí đủ điều kiện hoàn thuế VAT, đồng thời đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến việc nộp thuế và xác minh hóa đơn. Các quy định kèm theo Luật thuế VAT cần hướng dẫn chi tiết và hiệu quả hơn để giải quyết vướng mắc hoàn thuế VAT và đảm bảo xử lý kịp thời cho doanh nghiệp đủ điều kiện.

Ông Bruno Jaspaert, Chủ tịch EuroCham, nhận định các Nghị định hướng dẫn Luật sửa đổi được thông qua cuối năm 2024 sẽ cung cấp giải pháp hiệu quả hơn cho các thách thức về hoàn thuế VAT và đảm bảo xử lý nhanh chóng cho doanh nghiệp đủ điều kiện.

Quy Trình Thị Thực và Thẻ Tạm Trú

Sách Trắng cũng đề cập đến việc cải thiện quy trình thị thực và thẻ tạm trú cho người lao động nước ngoài. EuroCham cho rằng yêu cầu của Cục Quản lý xuất nhập cảnh và/hoặc Phòng Quản lý xuất nhập cảnh cấp tỉnh về việc chỉ nhân viên công ty bảo lãnh được nộp hồ sơ xin cấp thị thực hoặc thẻ tạm trú gây khó khăn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là những công ty không có nhân viên hành chính chuyên trách hoặc có đội ngũ lao động nước ngoài.

Nhiều chi nhánh của doanh nghiệp Việt Nam có nhu cầu tuyển dụng lao động nước ngoài, nhưng lại không có tư cách pháp nhân theo quy định của pháp luật Việt Nam, dẫn đến việc các Phòng Quản lý xuất nhập cảnh từ chối tiếp nhận hồ sơ.

Thời gian xử lý hồ sơ visa và thẻ tạm trú thường vượt quá 5 ngày làm việc quy định, gây chậm trễ và bất tiện. Một số Phòng Quản lý xuất nhập cảnh yêu cầu hồ sơ gia hạn chỉ được nộp trong vòng ba ngày trước khi hết hạn, tạo gánh nặng hành chính không cần thiết.

EuroCham kiến nghị Việt Nam cho phép bất kỳ cá nhân nào được công ty ủy quyền nộp hồ sơ visa và thẻ tạm trú mà không cần yêu cầu họ phải là nhân viên công ty. Cho phép chi nhánh của công ty, với quyết định ủy quyền từ công ty mẹ, có thể mời và/hoặc bảo lãnh lao động nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam.

Đồng thời, cần đơn giản hóa quy trình, bao gồm việc nộp hồ sơ trực tuyến, kiểm tra tài liệu và thanh toán, để đảm bảo thời gian xử lý được tuân thủ đúng quy định. Loại bỏ hoặc mở rộng khoảng thời gian nộp hồ sơ gia hạn để giảm bớt gánh nặng hành chính và tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp.

Cải Cách Quyết Liệt và Kịp Thời

EuroCham nhấn mạnh rằng những điểm nghẽn này đã được cộng đồng doanh nghiệp châu Âu xác định từ lâu là rào cản trong quá trình vận hành và mở rộng đầu tư. Việc cải thiện các lĩnh vực này sẽ giúp cắt giảm thủ tục hành chính, củng cố niềm tin của nhà đầu tư quốc tế và nâng cao năng lực cạnh tranh dài hạn cho nền kinh tế Việt Nam.

Ông Bruno Jaspaert cho rằng giai đoạn hiện tại đầy thách thức nhưng cũng là cơ hội vàng để Việt Nam củng cố thế mạnh cốt lõi, mở rộng quan hệ thương mại bền vững, và tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do để thu hút vốn đầu tư chất lượng cao. Việc hoàn thiện khung pháp lý sẽ là tiền đề vững chắc cho tăng trưởng dài hạn và phát triển bền vững.

“Sách Trắng của EuroCham là chiếc la bàn định hướng cho Việt Nam và châu Âu để vượt qua những sóng gió hiện tại và khai mở cơ hội trong tương lai,” ông Jaspaert kết luận.

Sách Trắng 2025 được công bố trong bối cảnh thay đổi chính sách thuế từ Hoa Kỳ và tình hình địa chính trị phức tạp gây áp lực lên nền kinh tế xuất khẩu của Việt Nam. Dù phần lớn doanh nghiệp chưa thay đổi chiến lược đầu tư, nhu cầu cải cách mạnh mẽ để củng cố niềm tin và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia đang trở nên cấp thiết.

EuroCham khuyến nghị các nhà hoạch định chính sách đẩy nhanh các cải cách quan trọng, đồng thời tận dụng tối đa vị thế chiến lược của Việt Nam như một cửa ngõ kết nối giữa Liên minh châu Âu và khu vực ASEAN.

“Trong bối cảnh thế giới đầy biến động, “ngoại giao cây tre” của Việt Nam cần được đặt trên nền tảng vững chắc với những liên minh kinh tế dài hạn và cân bằng,” ông Bruno Jaspaert nhấn mạnh. EuroCham cam kết là một đối tác ổn định, lấy giá trị bền vững làm trọng tâm và đồng hành lâu dài cùng Việt Nam.

Mục tiêu tăng trưởng GDP 8% của Chính phủ Việt Nam trong năm 2025 thể hiện quyết tâm và khát vọng phát triển mạnh mẽ. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần tập trung củng cố nội lực, tận dụng hiệu quả các lợi thế từ hợp tác quốc tế, và hành động quyết liệt để duy trì vị thế là điểm đến lý tưởng cho các dòng vốn chất lượng cao.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.