Ngày 11 tháng 4, quyết định miễn trừ thuế quan đối ứng của Tổng thống Donald Trump đối với điện thoại thông minh (smartphone), máy tính xách tay và các thiết bị điện tử tiêu dùng khác đã được công bố. Tuy nhiên, theo phân tích của Financial Times, 46 trong số 50 mặt hàng mà Hoa Kỳ phụ thuộc nhiều nhất vào nguồn cung ứng từ Trung Quốc vẫn nằm ngoài phạm vi miễn trừ. Phân tích này tập trung vào các mặt hàng có giá trị nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ vượt quá 1 tỷ USD mỗi năm, nhấn mạnh rằng thuế quan có thể gây áp lực lên người tiêu dùng Mỹ thông qua việc tăng giá hoặc gián đoạn chuỗi cung ứng.

Sự phụ thuộc của Hoa Kỳ vào hàng tiêu dùng sản xuất tại Trung Quốc:

Năm 2024, Trung Quốc chiếm hơn 75% tổng lượng máy chơi game console, máy chế biến thực phẩm và quạt điện nhập khẩu vào Hoa Kỳ. Tương tự, 75% búp bê, xe ba bánh, xe scooter và các loại đồ chơi có bánh khác nhập khẩu vào Mỹ cũng có nguồn gốc từ Trung Quốc. Mattel, một nhà sản xuất đồ chơi hàng đầu với các thương hiệu như Barbie, Hot Wheels và Uno, đã cảnh báo về khả năng tăng giá bán lẻ tại thị trường Mỹ để bù đắp chi phí phát sinh từ thuế quan. Trên thực tế, xu hướng tăng giá này đã bắt đầu diễn ra trước khi leo thang thành cuộc chiến thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc dưới thời chính quyền Trump. Mattel cho biết 40% sản phẩm của họ hiện đang được sản xuất tại Trung Quốc.

Thông tin về việc miễn trừ thuế quan đối với smartphone, máy tính xách tay và thiết bị sản xuất chip đã thúc đẩy đà tăng giá cổ phiếu của các công ty công nghệ Mỹ như Apple, Nvidia và Microsoft trong phiên giao dịch ngoài giờ sau khi thị trường đóng cửa vào thứ Sáu. Máy tính xách tay và điện thoại thông minh là hai mặt hàng xuất khẩu lớn nhất từ Trung Quốc sang Hoa Kỳ, với tổng kim ngạch đạt 74 tỷ USD. Quyết định này được xem là tin tích cực đối với Apple, một công ty có mối liên hệ chặt chẽ với chuỗi cung ứng Trung Quốc. Tuy nhiên, 145% thuế quan vẫn áp dụng cho nhiều mặt hàng khác, bao gồm 125% thuế đối ứng và 20% thuế đã áp đặt trước đó liên quan đến vấn đề fentanyl nhập lậu từ Trung Quốc.

Ông Chad Bown, thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson (PIIE), nhận định: “Tốc độ và quy mô áp dụng thuế quan cho thấy chi phí tăng thêm do thuế quan nhiều khả năng sẽ được chuyển thành tăng giá bán sản phẩm.” Ông nhấn mạnh rằng mức thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu vào Hoa Kỳ đang ở mức cao, được áp dụng nhanh chóng và cho nhiều mặt hàng tiêu dùng không bị ảnh hưởng bởi thuế quan trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, do đó giá của các mặt hàng này chắc chắn sẽ tăng lên.

Thuế quan cũng có thể dẫn đến việc tăng giá quạt điện trong mùa hè sắp tới. Trung Quốc chiếm 90% quạt điện và 40% điều hòa không khí nhập khẩu vào Mỹ năm ngoái, và hiện đang thống trị thị trường xuất khẩu toàn cầu cho cả hai mặt hàng này. Người tiêu dùng Mỹ có ý định mua lò vi sóng mới cũng có thể đối mặt với tình trạng tương tự, khi 90% lò vi sóng nhập khẩu vào Mỹ trong năm ngoái có nguồn gốc từ Trung Quốc, chiếm khoảng 75% thị phần xuất khẩu lò vi sóng toàn cầu.

Thách thức trong việc tìm kiếm chuỗi cung ứng thay thế:

Bà Allie Renison, cựu quan chức bộ thương mại Anh, hiện đang làm việc tại công ty tư vấn SEC Newgate, cho rằng sự thống trị của Trung Quốc đối với nhiều mặt hàng xuất khẩu toàn cầu đồng nghĩa với việc tìm kiếm nhà sản xuất thay thế không phải là điều dễ dàng. “Những năm gần đây, các doanh nghiệp Mỹ và phương Tây đã dịch chuyển chuỗi cung ứng của họ ra khỏi Trung Quốc và sang các nước châu Á khác. Nhưng rất nhiều vật liệu thô và linh kiện sản xuất tại Trung Quốc vẫn được đưa vào sản phẩm mà các công ty này đang lắp ráp.”

Theo bà Renison, thách thức lớn nhất không phải là tìm kiếm nhà cung cấp thay thế, vì phần lớn Đông Nam Á đã và đang tăng sản lượng sản phẩm công nghiệp, mà là Hoa Kỳ sẽ đặt ra những điều kiện gì để đi đến thỏa thuận thương mại với các quốc gia trong khu vực này. Việc chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc đặc biệt khó khăn đối với các sản phẩm điện tử như máy chơi game, điện thoại di động, do chuỗi cung ứng phức tạp và yêu cầu trình độ công nghệ nhất định.

Ông Jason Miller, giáo sư trường kinh doanh Đại học bang Michigan, nhận định: “Rất khó để dịch chuyển sản xuất nhanh chóng, đặc biệt đối với những mặt hàng như smartphone bởi cần thời gian để tăng công suất, đào tạo lao động và thiết lập các tuyến cung ứng đầu vào thay thế.”

Theo nhà phân tích Wamsi Mohan của Bank of America, nếu Apple dành toàn bộ sản lượng iPhone từ Ấn Độ cho thị trường Mỹ, thì cũng chỉ đáp ứng được khoảng một nửa trong số hơn 50 triệu điện thoại mà công ty này xuất khẩu vào Mỹ mỗi năm. Nhìn chung, cứ 5 điện thoại xuất khẩu vào Mỹ thì có 4 chiếc sản xuất tại Trung Quốc.

“Mối quan tâm lớn nhất đối với người tiêu dùng Mỹ là các nhà nhập khẩu có thể sẽ phải ngừng nhập khẩu một số hàng hóa từ Trung Quốc do lo ngại không thể tăng giá bán những sản phẩm đó”, ông Miller nhận xét.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.