Ngày 15 tháng 4 năm 2025, Bộ Công Thương ban hành Chỉ thị 09/CT-BCT về việc tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động kiểm tra, giám sát xuất xứ hàng hóa, có hiệu lực cùng ngày. Chỉ thị được ban hành trong bối cảnh địa chính trị thương mại toàn cầu diễn biến phức tạp, đặc biệt là việc Hoa Kỳ áp dụng các biện pháp thuế quan đối ứng, làm gia tăng căng thẳng thương mại và thúc đẩy các hành vi gian lận xuất xứ. Mục tiêu của chỉ thị là giảm thiểu tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất, xuất khẩu của các doanh nghiệp Việt Nam, đồng thời tạo điều kiện cho việc tái cấu trúc hoạt động sản xuất và ngăn chặn gian lận xuất xứ, đáp ứng yêu cầu của các thị trường nhập khẩu và các đối tác FTA. Chỉ thị hướng đến việc thúc đẩy thương mại cân bằng, bền vững, hài hòa lợi ích giữa Việt Nam và các đối tác FTA, cũng như tuân thủ các cam kết quốc tế.

Theo đó, Bộ trưởng Bộ Công Thương chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, các cơ quan, tổ chức cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) triển khai đồng bộ 9 nhiệm vụ trọng tâm:

1. Cục Xuất nhập khẩu: Chủ trì, phối hợp với Vụ Pháp chế nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến xuất xứ hàng hóa để phù hợp với tình hình mới. Đảm bảo quá trình chuyển đổi trong việc cấp các loại C/O không ưu đãi, REX, CNM diễn ra thông suốt, tránh gián đoạn hoạt động của doanh nghiệp. Tham mưu xây dựng chính sách tăng cường quản lý, giám sát nguồn nguyên liệu đầu vào, đảm bảo hàng hóa xuất khẩu đáp ứng các tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm, chất lượng và xuất xứ theo yêu cầu của nước nhập khẩu. Phối hợp với Cục Hải quan (Bộ Tài chính) tăng cường đánh giá, giám sát, kiểm tra xuất xứ hàng hóa nhập khẩu, đặc biệt là nguyên liệu phục vụ sản xuất, xuất khẩu. Xây dựng mạng lưới thông tin, cơ sở dữ liệu phục vụ công tác kiểm tra, xác minh xuất xứ hàng hóa. Chỉ đạo các cơ quan cấp C/O tăng cường kiểm tra, xác định tiêu chí xuất xứ, đặc biệt đối với hàng hóa sử dụng nguyên liệu nhập khẩu. Đề xuất các biện pháp ngăn chặn chuyển tải bất hợp pháp, chống gian lận xuất xứ, bảo vệ uy tín hàng hóa xuất khẩu Việt Nam. Phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đề xuất các giải pháp đơn giản hóa thủ tục hành chính trong cấp C/O.

2. Vụ Pháp chế: Phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật cần sửa đổi, bổ sung liên quan đến cấp C/O. Rà soát các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành để đề xuất cơ chế cấp C/O phù hợp. Phối hợp chặt chẽ với Cục Xuất nhập khẩu, Cục Phòng vệ thương mại, Cục Hải quan trong việc giám sát, kiểm tra, xác minh xuất xứ hàng hóa nhập khẩu và xuất khẩu.

3. Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số: Nâng cấp, hoàn thiện các tính năng của eCoSys để triển khai cấp các loại C/O không ưu đãi, đảm bảo hiệu quả cấp C/O ưu đãi. Xây dựng bổ sung tính năng xử lý dữ liệu thông tin trên eCoSys phục vụ công tác rà soát, đánh giá, kiểm tra hoạt động đề nghị cấp C/O và xác minh. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính theo hướng số hóa dữ liệu thống kê thông tin của doanh nghiệp đề nghị cấp C/O.

4. Vụ Phát triển thị trường nước ngoài: Chỉ đạo các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài nghiên cứu, tìm hiểu về cơ chế và quy định về xuất xứ hàng hóa của các nước sở tại, cung cấp thông tin cho Cục Xuất nhập khẩu. Phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu, Cục Phòng vệ thương mại cung cấp thông tin về động thái chính sách của các nước trong quản lý nhập khẩu thông qua các công cụ quản lý nhà nước về xuất xứ hàng hóa, biện pháp phòng vệ thương mại.

5. Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước: Tăng cường kiểm tra, giám sát thị trường, phát hiện và xử lý các hành vi kinh doanh hàng hóa, đặc biệt nguyên liệu nhập lậu, hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ để sản xuất hàng xuất khẩu. Phối hợp với Sở Công Thương các tỉnh, thành phố chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường theo dõi, đấu tranh chống các vi phạm pháp luật trong hoạt động thương mại ở thị trường trong nước với mục đích sản xuất để xuất khẩu.

6. Cục Phòng vệ Thương mại: Tập trung triển khai nhóm nhiệm vụ trong Đề án “Tăng cường quản lý nhà nước về chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ”.

7. Vụ Chính sách thương mại đa biên: Theo dõi, trao đổi với các đối tác FTA để xử lý các vướng mắc phát sinh liên quan đến xuất xứ hàng hóa trong quá trình thực thi các FTA. Phối hợp với các đơn vị liên quan tổng hợp, báo cáo và đề xuất phương án xử lý phù hợp, đảm bảo tuân thủ cam kết quốc tế và bảo vệ quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp Việt Nam.

8. Văn phòng Bộ, Vụ Kế hoạch, Tài chính và Quản lý doanh nghiệp: Phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu theo chức năng, nhiệm vụ được phân công liên quan đến công tác quản lý nhà nước về xuất xứ hàng hóa xuất khẩu.

9. Các cơ quan, tổ chức cấp C/O: Thực hiện đầy đủ trách nhiệm về việc cấp, kiểm tra, xác minh C/O theo quy định. Đẩy mạnh phòng chống gian lận xuất xứ thông qua việc tăng cường hiệu quả công tác cấp và kiểm tra C/O, đặc biệt đối với các doanh nghiệp có lượng hồ sơ đề nghị cấp C/O tăng đột biến. Chủ động rà soát, theo dõi công tác thực hiện cấp C/O; kịp thời báo cáo và đề xuất biện pháp xử lý khi phát hiện các vấn đề vi phạm liên quan đến quy trình thực hiện cấp C/O và gian lận xuất xứ. Tăng cường tổ chức kiểm tra, xác minh xuất xứ hàng hóa tại cơ sở sản xuất (trước và sau khi cấp C/O).

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.