Chiều ngày 15 tháng 4 năm 2025, dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Ban Chỉ đạo 751 đã triệu tập cuộc họp trực tiếp kết hợp trực tuyến, quy tụ lãnh đạo các bộ, ngành và địa phương, nhằm giải quyết các thách thức và rào cản đang cản trở sự phát triển của các dự án năng lượng tái tạo. Lĩnh vực then chốt này đang đối mặt với các trở ngại pháp lý phức tạp, từ thủ tục đất đai, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, đến chính sách giá điện ưu đãi (FIT).

Lộ trình đã xác định, Hành động là yếu tố then chốt

Nghị quyết số 233/NQ-CP, ban hành ngày 10 tháng 12 năm 2024, thể hiện cam kết của Chính phủ trong việc tháo gỡ các nút thắt đối với các dự án năng lượng tái tạo, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam hướng tới tỷ lệ công suất nguồn điện sạch cao hơn trong cơ cấu cung ứng điện quốc gia. Tuy nhiên, báo cáo của Bộ Công Thương tính đến tháng 2 năm 2025 cho thấy tiến độ thực hiện vẫn chưa đồng đều, với một số địa phương chưa trình báo cáo hoặc báo cáo chưa đầy đủ.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long nhấn mạnh, dưới sự chỉ đạo sát sao của Phó Thủ tướng Thường trực, Bộ Công Thương đã liên tục yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đẩy nhanh tiến độ rà soát và xử lý các khó khăn theo thẩm quyền. Mặc dù vậy, tiến độ triển khai tại một số địa phương vẫn còn chậm trễ.

Các dự án năng lượng tái tạo đang đối mặt với các vấn đề kéo dài như thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất, vướng mắc trong việc xác định giá FIT, nghiệm thu công trình xây dựng, và xử lý các hợp đồng điện mặt trời mái nhà đầu tư trên đất nông nghiệp dưới mô hình trang trại.

Bộ Công Thương đã kiến nghị Ban Chỉ đạo 751 yêu cầu các tỉnh, thành phố chủ động phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các cơ quan liên quan, khẩn trương xử lý dứt điểm các thủ tục về đất đai, rừng, để sớm đưa các dự án vào vận hành. Đối với các dự án điện mặt trời mái nhà quy mô lớn, EVN cần nhanh chóng rà soát, báo cáo kết quả giải quyết lên Chính phủ để tránh tình trạng ách tắc hồ sơ kéo dài.

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình khẳng định tầm quan trọng của năng lượng tái tạo trong quá trình công nghiệp hóa xanh và nhấn mạnh sự cần thiết phải giải quyết các thủ tục hành chính phức tạp và sự thiếu quyết liệt trong phối hợp giữa các cấp, các ngành.

Khó khăn xuất phát từ thực thi, không phải cơ chế

Phó Thủ tướng chỉ ra rằng, dù đã có hướng dẫn và cơ chế, nhiều địa phương vẫn chưa tích cực tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, đồng thời còn có hiện tượng “đẩy trách nhiệm”, “né tránh”. Ông yêu cầu xác định rõ trách nhiệm của từng bộ, ngành, địa phương và cá nhân trong việc xử lý hồ sơ dự án, đặc biệt với các vấn đề liên quan đến quy hoạch, đất đai, giá điện, chuyển đổi rừng, nông lâm nghiệp.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh sự cần thiết của sự chủ động và quyết tâm hành động từ các bộ, ngành và địa phương, đồng thời yêu cầu hoàn tất việc rà soát, phân loại và đề xuất giải pháp cụ thể cho từng dự án trong tháng 5 năm 2025. Các bộ, ngành phải chịu trách nhiệm xử lý các vấn đề thuộc thẩm quyền của mình, không được chuyển cho Chính phủ những việc có thể tự giải quyết.

EVN được giao nhiệm vụ rà soát toàn bộ các dự án điện tái tạo có tranh cãi liên quan đến giá FIT, điện mặt trời mái nhà trên đất nông lâm nghiệp để tổng hợp, báo cáo Ban Chỉ đạo, sớm thống nhất phương án xử lý theo quy định. Các địa phương có trách nhiệm phối hợp với EVN cung cấp đầy đủ thông tin, bảo đảm tính chính xác, minh bạch trong quá trình giải quyết.

Phó Thủ tướng yêu cầu Ban Chỉ đạo 751 đóng vai trò “nhạc trưởng” để tổng hợp, phân loại và đề xuất các cơ chế mới, nếu cần thiết, nhằm giải quyết tận gốc những vướng mắc đã và đang cản trở sự phát triển của điện năng lượng tái tạo.

Giải ngân đầu tư công và động lực cho tăng trưởng xanh

Việt Nam không chỉ đối mặt với bài toán thiếu hụt năng lượng mà còn chịu áp lực phải chuyển đổi mô hình tăng trưởng sang hướng xanh hóa, bền vững. Việc giải phóng nguồn lực từ các dự án điện năng lượng tái tạo không chỉ giúp tăng công suất nguồn cung, mà còn mở ra cơ hội cho hàng nghìn tỷ đồng đầu tư tư nhân, nội địa và FDI.

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhận định thúc đẩy giải ngân đầu tư công, đặc biệt là tháo gỡ cho các dự án năng lượng, sẽ tạo động lực then chốt giúp nền kinh tế bứt tốc. Sự chậm trễ trong phát triển năng lượng tái tạo có thể làm giảm sức cạnh tranh của Việt Nam trên bản đồ thu hút FDI, trong bối cảnh nhiều quốc gia tăng cường tiêu chuẩn xanh.

Thực hiện đầy đủ các cam kết quốc tế về giảm phát thải cũng là yếu tố quyết định cho các khoản đầu tư chiến lược vào lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ, logistics, đô thị hóa.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc chậm trễ trong các dự án điện năng lượng tái tạo sẽ gây lãng phí nguồn lực xã hội và làm suy giảm niềm tin của nhà đầu tư.

Nhiều dự án năng lượng tái tạo có suất đầu tư hàng trăm triệu USD mỗi dự án vẫn đang phải “đắp chiếu”, khiến chi phí tài chính tăng vọt, tiến độ chậm trễ, rủi ro phát sinh. Việc sớm tháo gỡ, đưa dự án vào vận hành không chỉ giúp tăng sản lượng điện sạch mà còn đóng góp trực tiếp vào ngân sách nhà nước, tạo việc làm.

Phó Thủ tướng yêu cầu Ban Chỉ đạo 751 và các bộ, ngành, địa phương không chỉ xử lý từng trường hợp cụ thể mà phải chủ động tổng hợp, đề xuất giải pháp lâu dài, có tính hệ thống để tháo gỡ triệt để các vướng mắc, khơi thông dòng chảy đầu tư vào năng lượng sạch.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.