Bộ Tài chính đang tiến hành tham vấn về dự thảo Thông tư quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí khai thác, sử dụng nguồn nước do cơ quan trung ương thực hiện. Động thái này được thúc đẩy bởi công văn số 7577/BTNMT-KHTC ngày 30/10/2024 và công văn số 232/BTNMT-TNN ngày 09/01/2025 từ Bộ Tài nguyên và Môi trường (BTNMT), đề xuất sửa đổi Thông tư số 01/2022/TT-BTC hiện hành. Mục tiêu là đảm bảo tính đồng bộ và thống nhất với các quy định pháp luật về tài nguyên nước, đồng thời phù hợp với bối cảnh thực tế hiện tại.

Căn cứ Luật Phí và Lệ phí, Bộ Tài chính đề xuất điều chỉnh biểu mức thu phí dựa trên đề xuất của BTNMT. Dự thảo đề xuất tăng phí đối với 6 hạng mục, dao động từ 40% đến 102%:

• Thẩm định đề án thăm dò nước dưới đất
• Thẩm định báo cáo kết quả thăm dò đánh giá trữ lượng nước dưới đất
• Thẩm định báo cáo hiện trạng khai thác nước dưới đất
• Thẩm định hồ sơ, điều kiện hành nghề khoan nước dưới đất quy mô lớn
• Thẩm định đề án khai thác, sử dụng nước mặt
• Thẩm định đề án khai thác, sử dụng nước biển

Dự kiến biểu mức thu phí khai thác, sử dụng nguồn nước do cơ quan trung ương thực hiện được đính kèm dự thảo Thông tư đang trong giai đoạn lấy ý kiến.

BTNMT đánh giá rằng việc điều chỉnh tăng mức thu phí có tác động hạn chế đến doanh nghiệp. Theo lập luận của BTNMT, phí thẩm định là một khoản chi phí tất yếu khi cơ quan nhà nước cung cấp dịch vụ công, nhằm bù đắp chi phí thực hiện dịch vụ. Phí thẩm định chiếm một tỷ lệ nhỏ trong tổng chi phí hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên nước của doanh nghiệp.

Ví dụ, một doanh nghiệp đầu tư nhà máy thủy điện 2MW với tổng vốn đầu tư trung bình 50-60 tỷ đồng sẽ phải trả khoảng 25 triệu đồng phí thẩm định cấp phép tài nguyên nước sau điều chỉnh (so với mức 12,8 triệu đồng hiện hành).

So sánh với các lĩnh vực liên quan, chi phí tuân thủ pháp luật bình quân tại Việt Nam chiếm 20-30% lợi nhuận của doanh nghiệp (theo Ngân hàng Thế giới). Phí thẩm định cấp mới giấy phép môi trường dao động từ 45-50 triệu đồng (Thông tư số 02/2022/TT-BTC) và phí cấp phép khai thác khoáng sản từ 1-100 triệu đồng (Thông tư số 10/2024/TT-BTC). Mức phí cấp mới trong lĩnh vực tài nguyên nước, nếu được điều chỉnh, sẽ rơi vào khoảng 15-58 triệu đồng. Do đó, BTNMT nhận định đây là mức thu phù hợp với các công việc thẩm định hồ sơ cấp phép tương tự.

Chủ giấy phép (giấy phép thăm dò nước dưới đất, khai thác tài nguyên nước, hành nghề khoan nước dưới đất) chỉ phải chi trả mức phí này một lần duy nhất trong suốt thời gian hiệu lực của giấy phép (trung bình từ 5-15 năm). Vì vậy, chi phí này được đánh giá là không đáng kể so với tổng vốn đầu tư hoặc lợi nhuận thu được từ việc khai thác tài nguyên nước.

Do đó, việc điều chỉnh tăng mức thu phí từ 40-102%, tương ứng với mức thu 15-58 triệu đồng, được cho là sẽ không gây tác động đáng kể đến doanh nghiệp, và doanh nghiệp có khả năng và sẵn sàng chi trả để đảm bảo tuân thủ pháp luật.

Về tác động đến ngân sách nhà nước, việc điều chỉnh tăng mức thu phí từ 40-102% so với Thông tư số 01/2022/TT-BTC, cùng với tỷ lệ nộp ngân sách nhà nước là 30%, dự kiến sẽ làm tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.