Phát biểu tại cuộc họp, ông Trần Lưu Quang, Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, nhấn mạnh vai trò then chốt của khu vực đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong sự phát triển kinh tế Việt Nam. Trong năm tài chính 2024, tổng vốn FDI đăng ký, bao gồm vốn đăng ký mới, điều chỉnh và vốn góp mua cổ phần, đạt xấp xỉ 38,23 tỷ USD. Về hoạt động ngoại thương, kim ngạch xuất khẩu của khu vực FDI (bao gồm dầu thô) ước tính đạt 290,8 tỷ USD, tăng trưởng 12,2% so với năm trước, đóng góp đáng kể 71,8% vào tổng kim ngạch xuất khẩu quốc gia. Khu vực FDI cũng chiếm khoảng 17% tổng vốn đầu tư toàn xã hội.

THÁCH THỨC ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP FDI VẪN TỒN TẠI

Mặc dù khu vực FDI đã đạt được những thành tựu đáng kể, đại diện các hiệp hội doanh nghiệp trong và ngoài nước, cùng các doanh nghiệp FDI tiêu biểu, đã trình bày những thách thức đang cản trở hoạt động của họ. Những khó khăn này xuất phát từ cả môi trường đầu tư trong nước và những biến động trên thị trường quốc tế, đặc biệt là chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ, gây ra sự xáo trộn trong thương mại toàn cầu và ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng và hoạt động xuất khẩu của các ngành công nghiệp chủ lực.

Cụ thể, ngành dệt may, một trong những ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, đang phải đối mặt với áp lực đáng kể. Ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt May Việt Nam (VITAS), cho biết kim ngạch xuất khẩu dệt may sang Hoa Kỳ đạt 16,6 tỷ USD trong năm 2024, chiếm 38% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành. Tuy nhiên, các chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ đã gây ra sự bất ổn cho hoạt động xuất khẩu dệt may của cả doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp FDI. Nhiều đơn hàng quy mô lớn đã bị trì hoãn hoặc hủy bỏ, ảnh hưởng dây chuyền đến việc làm, sự ổn định của thị trường và niềm tin của các đối tác quốc tế.

Ngoài tác động từ chính sách của Hoa Kỳ, các doanh nghiệp FDI còn gặp phải những khó khăn trong quá trình triển khai các dự án đầu tư tại Việt Nam. Ông Seck Yee Chung, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Singapore tại Việt Nam, cho rằng mặc dù Việt Nam là một điểm đến đầu tư đầy hứa hẹn, nhưng các nhà đầu tư vẫn gặp phải những trở ngại do thủ tục hành chính phức tạp và thiếu minh bạch. Những bất cập trong Luật Đất đai, đặc biệt là sự không chắc chắn và thiếu rõ ràng về quyền sử dụng và chuyển nhượng đất đai, đang cản trở các dự án dài hạn. Bên cạnh đó, các quy định mới về bảo mật dữ liệu, đặc biệt trong lĩnh vực trung tâm dữ liệu và công nghệ, cũng đang gây khó khăn cho nhiều doanh nghiệp trong việc triển khai kế hoạch đầu tư.

Ngay cả trong lĩnh vực bán lẻ, một ngành đang có tốc độ tăng trưởng cao, các doanh nghiệp cũng gặp nhiều khó khăn thực tế. Ông Olivier Langlet, Tổng Giám đốc Điều hành Tập đoàn Central Retail tại Việt Nam, cho biết một trong những rào cản lớn nhất là việc tiếp cận đất đai, đặc biệt là tại các đô thị lớn, nơi quy hoạch tổng thể còn thiếu rõ ràng và đồng bộ. Thủ tục xin cấp phép kinh doanh trong lĩnh vực bán lẻ cũng còn nhiều bước phức tạp và kéo dài. Các nhà đầu tư FDI phải đầu tư hàng chục triệu USD để phát triển dự án, nhưng không biết chính xác khi nào sẽ được cấp giấy phép kinh doanh, điều này ảnh hưởng đến tiến độ và hiệu quả triển khai dự án.

KIẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH NHẰM THÚC ĐẨY DÒNG VỐN FDI

Trong bối cảnh các doanh nghiệp đang đối mặt với nhiều thách thức, cuộc họp này là một diễn đàn quan trọng để lắng nghe các đề xuất từ cộng đồng doanh nghiệp FDI nhằm tháo gỡ những vướng mắc hiện tại và tạo ra một môi trường đầu tư thuận lợi, ổn định và bền vững hơn.

Ông Victor Ngo, Tổng Giám đốc Ngân hàng UOB Việt Nam, đề xuất Việt Nam cần đẩy mạnh các giải pháp hỗ trợ người lao động, đặc biệt trong các ngành dễ bị tổn thương, đồng thời tìm kiếm và mở rộng các thị trường xuất khẩu mới để giảm sự phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khuyến khích các nhà đầu tư hiện hữu tiếp tục duy trì và mở rộng hoạt động tại Việt Nam, đồng thời đầu tư vào các lĩnh vực tăng trưởng mới như xây dựng thương hiệu và sản phẩm mang bản sắc Việt, phát triển ngành máy móc thiết bị, phần mềm, điện tử tiêu dùng và các lĩnh vực liên quan đến phát triển bền vững và ESG.

Bà Hoàng Truy Mai, Tổng Giám đốc Airbus Việt Nam, nhấn mạnh Việt Nam cần tiếp tục thể chế hóa định hướng phát triển bền vững và đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng hàng không, để tạo nền tảng cho sự phục hồi và tăng trưởng trong tương lai. Các doanh nghiệp cũng đề xuất Việt Nam cần tăng cường đầu tư vào hệ thống cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực và thu hút đầu tư vào các lĩnh vực có tiềm năng phát triển cao như trí tuệ nhân tạo (AI), năng lượng tái tạo và logistics.

Ông Bruno Jaspaert, Chủ tịch EuroCham Việt Nam, đề xuất Việt Nam cần xác định rõ loại hình nhà đầu tư mong muốn thu hút trong thập kỷ tới: nhà đầu tư mang lại dòng vốn FDI lớn nhất hay nhà đầu tư tạo ra giá trị cao nhất cho nền kinh tế. Việt Nam cũng nên khuyến khích các nhà đầu tư phát triển chuỗi cung ứng dựa trên nguyên vật liệu trong nước, tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTAs), đầu tư phát triển các trung tâm dữ liệu và có khung pháp lý rõ ràng và minh bạch hơn.

Sau khi lắng nghe các ý kiến và đề xuất, ông Trần Lưu Quang khái quát lại năm nhóm nhiệm vụ trọng tâm: cải cách hành chính và thể chế; xử lý các quy định pháp luật chồng chéo; tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng chiến lược; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; và đẩy mạnh chính sách điều tiết, hỗ trợ doanh nghiệp trong bối cảnh thay đổi về thuế và môi trường kinh doanh toàn cầu.

Ông Trần Lưu Quang khẳng định Chính phủ sẽ tiếp tục đồng hành và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp FDI tại Việt Nam, đồng thời kêu gọi các doanh nghiệp FDI tích cực hỗ trợ doanh nghiệp trong nước thông qua chuyển giao công nghệ, tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.