
Grab Việt Nam: Tăng trưởng doanh thu không tương xứng với sự suy giảm thị phần.
Theo báo cáo thường niên năm 2024, Grab ghi nhận doanh thu tại thị trường Việt Nam đạt 228 triệu USD, tăng trưởng 23% so với mức 185 triệu USD của năm 2023. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tốc độ tăng trưởng này đã chậm lại đáng kể so với giai đoạn 2022-2023, thời điểm doanh thu tăng trưởng 70% từ 108 triệu USD lên 185 triệu USD. Xu hướng giảm tốc này cho thấy đà tăng trưởng của Grab tại Việt Nam đang có dấu hiệu suy giảm so với các thị trường trọng điểm khác trong khu vực Đông Nam Á. Đóng góp doanh thu từ Việt Nam vào tổng doanh thu khu vực của Grab đạt mức 8,15% trong năm 2024, thấp hơn đáng kể so với các thị trường chủ lực như Malaysia (816 triệu USD), Indonesia (643 triệu USD), Singapore (578 triệu USD) và Philippines (265 triệu USD). Các thị trường nhỏ hơn như Campuchia và Myanmar chỉ đóng góp dưới 15 triệu USD.
Áp lực cạnh tranh gia tăng từ các đối thủ nội địa đang làm xói mòn vị thế dẫn đầu thị trường của Grab tại Việt Nam. Theo báo cáo năm 2024 của Mordor Intelligence, áp lực này được phản ánh rõ nét qua số liệu thị phần Q4/2024. Lần đầu tiên, Xanh SM, một hãng xe điện nội địa, đã vượt qua Grab để chiếm lĩnh vị trí dẫn đầu thị phần taxi với 37,41%, so với 36,62% của Grab. Sự trỗi dậy của Xanh SM được thúc đẩy bởi xu hướng chuyển dịch sang các phương tiện thân thiện với môi trường và phản hồi tích cực từ người dùng về chất lượng dịch vụ. Be Group, một doanh nghiệp công nghệ Việt Nam khác, cũng đang ghi nhận đà tăng trưởng đáng kể. Trong đầu năm 2024, Be đã huy động thành công 30 triệu USD vốn đầu tư để tăng cường năng lực cạnh tranh. Doanh nghiệp này công bố mức tăng trưởng doanh thu gấp 8 lần trong giai đoạn 2022-2024, hiện nắm giữ khoảng 5,5% thị phần. Thị phần của Grab đã giảm từ 60% năm 2021 xuống còn 42% trong quý 1/2024, trong khi Be tăng từ 19% lên 32%. Đặc biệt, sự xuất hiện của Xanh SM chiếm lĩnh 19% thị phần trong năm 2024.
Áp lực cạnh tranh đối với Grab dự kiến sẽ gia tăng khi Xanh SM đang xem xét mở rộng sang lĩnh vực giao đồ ăn, một phân khúc thị trường hiện đang do GrabFood và ShopeeFood thống lĩnh. Ông Nguyễn Văn Thanh, Tổng Giám đốc toàn cầu của GSM, cho biết doanh nghiệp đang tìm kiếm nhân sự có kinh nghiệm để đánh giá tính khả thi của việc gia nhập thị trường này.
Kể từ khi gia nhập thị trường Việt Nam vào năm 2014, Grab đã liên tục mở rộng quy mô và doanh thu. Từ mức doanh thu ban đầu 1,5 tỷ đồng, Grab đã nhanh chóng đạt mức doanh thu hàng nghìn tỷ đồng, đặc biệt sau thương vụ sáp nhập Uber tại Đông Nam Á vào năm 2018. Tuy nhiên, tăng trưởng doanh thu không đồng nghĩa với hiệu quả tài chính. Từ năm 2014 đến năm 2019, Grab Việt Nam liên tục báo lỗ, với mức lỗ lũy kế đạt khoảng 4.300 tỷ đồng vào cuối năm 2019. Trong bối cảnh thị trường đang thay đổi nhanh chóng và sự trỗi dậy của các đối thủ nội địa, đà tăng trưởng chậm lại của Grab tại Việt Nam có thể là dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp cần tái định hình chiến lược để duy trì vị thế cạnh tranh dài hạn. Báo cáo của Mordor Intelligence dự báo quy mô thị trường gọi xe công nghệ tại Việt Nam sẽ đạt 1,05 tỷ USD vào năm 2025 và có thể tăng lên 2,56 tỷ USD vào năm 2030, tương ứng với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 19,5%.
Trong bối cảnh thị trường gọi xe công nghệ tại Đông Nam Á bước vào giai đoạn cạnh tranh khốc liệt hơn, xuất hiện những dấu hiệu cho thấy cấu trúc và quyền lực trong ngành có thể thay đổi đáng kể. Các nguồn tin khu vực cho biết Grab Holdings (Singapore) và GoTo Group (Indonesia), công ty mẹ của GoJek, đang đẩy nhanh tiến trình đàm phán sáp nhập, với mục tiêu hoàn tất thỏa thuận trong năm 2025. Nếu thương vụ này thành công, một thực thể quy mô lớn sẽ được hình thành, kết hợp các nền tảng gọi xe, giao đồ ăn, dịch vụ tài chính số và vận chuyển hàng hóa, hoạt động trên hầu hết các quốc gia Đông Nam Á. Tác động của sự kiện này sẽ lan rộng đến toàn bộ thị trường, bao gồm Việt Nam, nơi cạnh tranh giữa các ứng dụng địa phương và quốc tế vốn đã rất gay gắt. Tại Việt Nam, một trong những thị trường trọng điểm của cả Grab và GoJek, sự kiện này có thể làm thay đổi tương quan lực lượng trong phân khúc gọi xe và giao đồ ăn. Tính đến cuối năm 2024, Grab vẫn là một trong hai cái tên thống trị thị phần gọi xe, nhưng đang chịu áp lực lớn từ các đối thủ nội địa như Xanh SM và Be Group. Liên minh với GoTo có thể giúp Grab củng cố vị thế, đặc biệt trong các lĩnh vực mà GoJek có lợi thế về công nghệ hoặc tệp người dùng trẻ tuổi.
Ngoài ra, thị trường gọi xe tại Việt Nam có thể sớm đón nhận một nhân tố mới đến từ châu Âu. Đầu tháng 1/2025, xuất hiện nhiều dấu hiệu cho thấy Bolt, nền tảng gọi xe lớn đến từ Estonia, đang chuẩn bị gia nhập thị trường Việt Nam. Mặc dù chưa có thông báo chính thức, các thông tin tuyển dụng liên tục xuất hiện trên các nền tảng việc làm và mạng xã hội, tập trung vào các vị trí quản lý vận hành, phát triển mạng lưới tài xế và chăm sóc khách hàng tại Hà Nội và TP.HCM. Đây được xem là bước đi đầu tiên trong kế hoạch thâm nhập thị trường, tương tự chiến lược mở rộng mà Bolt đã áp dụng tại châu Phi và một số nước Đông Âu.
Nếu gia nhập thị trường Việt Nam, Bolt sẽ phải đối mặt với một hệ sinh thái cạnh tranh khốc liệt giữa các tên tuổi lớn và doanh nghiệp nội địa có lợi thế bản địa. Tuy nhiên, với kinh nghiệm triển khai dịch vụ linh hoạt, mô hình đa dịch vụ (bao gồm gọi xe, giao hàng, thuê xe điện) và chiến lược giá cạnh tranh tại nhiều quốc gia, sự xuất hiện của Bolt có thể khiến cán cân cạnh tranh tại Việt Nam thêm phần phức tạp. Thị trường gọi xe tại Việt Nam và Đông Nam Á đang đứng trước một ngã rẽ mới, nơi các “tay chơi” lớn đang chủ động tái cấu trúc để thích nghi với áp lực lợi nhuận, xu hướng số hóa và cạnh tranh nội địa ngày càng tăng. Trong viễn cảnh thương vụ Grab - GoTo thành công, không chỉ tạo ra một tập đoàn công nghệ khổng lồ mà còn có thể dẫn đến làn sóng sáp nhập hoặc liên minh chiến lược khác trong khu vực. Cùng lúc đó, việc Bolt quan tâm đến thị trường Việt Nam cho thấy sức hấp dẫn dài hạn của quốc gia này đối với các nền tảng quốc tế, bất chấp những rào cản về quy định, cơ sở hạ tầng và mức độ trung thành thương hiệu của người dùng. Trong bối cảnh đó, bài toán cho các doanh nghiệp, cả trong nước lẫn quốc tế, sẽ không chỉ là tăng trưởng mà là khả năng thích ứng linh hoạt, tối ưu chi phí và định vị giá trị khác biệt trong một thị trường đang tái định hình từng ngày.
Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.