Ngày 10/05/2025, tại Bắc Ninh, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) phối hợp với UBND tỉnh Bắc Ninh tổ chức hội nghị triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển đột phá khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo (KHCN, ĐMST) và chuyển đổi số quốc gia (CĐS) trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường. Sự kiện diễn ra theo hình thức hybrid, thu hút 1.114 đại biểu trực tiếp và gần 10.000 lượt theo dõi trực tuyến.

Phiên toàn thể buổi sáng tập trung vào thực trạng và giải pháp phát triển KHCN, ĐMST và CĐS, cùng định hướng chính sách từ Quốc hội và Chính phủ. Phiên chuyên đề buổi chiều phân chia thành bốn nhóm chính: (1) Trồng trọt - Bảo vệ thực vật - Lâm nghiệp; (2) Chăn nuôi - Thú y - Thủy sản; (3) Môi trường - Tài nguyên nước; (4) Thủy lợi - Phòng, chống thiên tai - Biến đổi khí hậu.

“Thời cơ tốt nhất” để Việt Nam bứt phá

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ NN&MT Đỗ Đức Duy nhấn mạnh Nghị quyết 57-NQ/TW, ban hành ngày 22/12/2024, xác định KHCN, ĐMST và CĐS là yếu tố then chốt cho phát triển bền vững, đồng thời là “thời cơ tốt nhất” để Việt Nam vươn mình thành quốc gia phát triển.

Bộ trưởng chỉ ra những áp lực hiện hữu đối với ngành nông nghiệp và môi trường, bao gồm biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm môi trường và an ninh nguồn nước. Mô hình sản xuất nông nghiệp truyền thống, dựa vào lao động thủ công và chi phí đầu vào cao, đang bộc lộ những hạn chế về giá trị gia tăng.

Bộ trưởng Đỗ Đức Duy đề xuất năm nhóm nội dung trọng tâm thảo luận:

1. Hoàn thiện thể chế và chính sách: Cải cách thủ tục hành chính nhằm tháo gỡ các nút thắt, thúc đẩy dòng chảy ĐMST trong cả khu vực công và tư, đồng thời huy động hiệu quả các nguồn lực trong và ngoài nước.
2. Ưu tiên lĩnh vực tiềm năng: Tập trung vào các lĩnh vực KHCN có tiềm năng lớn như công nghệ sinh học và công nghệ gen, nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, tiết kiệm tài nguyên và gia tăng giá trị.
3. Tái cấu trúc hệ thống tổ chức KHCN công lập: Xây dựng hệ thống tinh gọn, hiệu quả, có sức cạnh tranh và khả năng lan tỏa tri thức. Chuyển đổi sang cơ chế đặt hàng và đấu thầu, gắn kết chặt chẽ với thực tiễn sản xuất và thương mại hóa sản phẩm nghiên cứu.
4. Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao: Đầu tư vào nguồn nhân lực KHCN và CĐS, gắn kết giữa đào tạo, nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn.
5. Thúc đẩy CĐS toàn diện: Từ hoạch định chính sách đến sản xuất và tiêu thụ, nhằm biến dữ liệu số, công nghệ số và kinh tế số thành lợi thế cạnh tranh.

TS. Nguyễn Văn Long, Vụ trưởng Vụ KHCN (Bộ NN&MT), đánh giá hiệu quả khai thác nguồn lực KHCN còn khiêm tốn, mặc dù ngành sở hữu đội ngũ hơn 11.400 nhà khoa học. Ông Long kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật KHCN theo hướng cởi mở và thực tiễn hơn, đồng thời nhấn mạnh sự bất cập trong phân bổ kinh phí, khi chi trực tiếp cho nghiên cứu khoa học chỉ chiếm khoảng 46%, phần còn lại dành cho duy trì bộ máy.

Ông Long chỉ ra những hạn chế trong tư duy quản lý và cơ chế tự chủ cho các tổ chức KHCN, đặc biệt là về tài chính, nhiệm vụ và tổ chức nhân sự.

Khối tư nhân thể hiện sự quan tâm đến KHCN

GS Laurent Marc El Ghaoui (Đại học VinUni) chia sẻ về những thành tựu trong nghiên cứu giao thông đô thị, nuôi biển công nghệ cao và quan trắc khí tượng, đồng thời cam kết mở rộng vai trò trong hệ sinh thái KHCN, đóng góp vào nền kinh tế xanh, nông nghiệp thông minh và xã hội bền vững.

TS Nguyễn Văn Điệp (Công ty Cổ phần AVAC) kiến nghị Chính phủ hỗ trợ doanh nghiệp trong phát triển vaccine dịch tả lợn châu Phi thế hệ mới.

Ông Nguyễn Đức Trường (Công ty Đại Thành) nhấn mạnh tầm quan trọng của nông nghiệp chính xác, với sự hỗ trợ từ IoT, Big Data và AI, để giải quyết vấn đề thiếu chính xác trong vận hành máy móc nông nghiệp.

TS. Phan Xuân Dũng (Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam) kiến nghị các bộ, ngành tăng cường đặt hàng nghiên cứu và sử dụng hiệu quả kết quả KHCN, đồng thời đẩy mạnh truyền thông phổ biến tri thức và tôn vinh đội ngũ trí thức.

Trong khuôn khổ hội nghị, Bộ NN&MT đã ký kết văn bản hợp tác phát triển KHCN, ĐMST với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam và Tổng hội Xây dựng Việt Nam. Vụ trưởng Vụ KHCN Nguyễn Văn Long cũng ký kết hợp tác với các doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng, bao gồm: Tập đoàn Dabaco, Tập đoàn MASAN, Trường Đại học VinUni (Tập đoàn Vingroup), Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam, Công ty Cổ phần Tập đoàn PAN, Công ty Cổ phần Thành Thành Công - Biên Hòa, Công ty BSB NANOTECH.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.