Số liệu sơ bộ từ Tổng cục Hải quan cho thấy, kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam trong tháng 4/2025 đạt 520 triệu USD, ghi nhận mức sụt giảm đáng kể 13% so với cùng kỳ năm 2024. Lũy kế từ đầu năm, tổng giá trị xuất khẩu đạt 1,6 tỷ USD, tương ứng với mức giảm 10,5% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, thị trường Trung Quốc, chiếm tỷ trọng chi phối trong cơ cấu xuất khẩu rau quả Việt Nam, chỉ đạt 777 triệu USD, giảm gần 33% so với năm ngoái, mặc dù vẫn duy trì vị thế là thị trường nhập khẩu lớn nhất, chiếm 46% tổng giá trị xuất khẩu. Thị trường Hoa Kỳ và Hàn Quốc lần lượt chiếm 9% (154 triệu USD) và 6% (101 triệu USD) tổng kim ngạch.

Nguy Cơ Đứt Gãy Chuỗi Cung Ứng Sầu Riêng

Đáng quan ngại, xuất khẩu sầu riêng chứng kiến sự suy giảm mạnh, với mức giảm lên tới 74% so với cùng kỳ. Giá trị xuất khẩu sầu riêng trong 4 tháng đầu năm 2025 chỉ đạt 130 triệu USD, thấp hơn đáng kể so với con số 500 triệu USD của năm 2024. Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VINAFRUITS), nhận định rằng sự sụt giảm này chủ yếu do các rào cản thương mại từ phía Trung Quốc.

Theo ông Nguyên, “Trung Quốc đã thắt chặt các quy định về kiểm soát chất lượng sầu riêng nhập khẩu, đặc biệt là các tiêu chuẩn về kiểm dịch thực vật, dư lượng Cadmium, Vàng O (Auramine O), và truy xuất nguồn gốc. Việc này đã dẫn đến việc nhiều lô hàng không đáp ứng yêu cầu và bị trả về, gây gián đoạn chuỗi cung ứng.”

Ngược lại, một số mặt hàng trái cây khác lại ghi nhận mức tăng trưởng khả quan. Xuất khẩu xoài đạt hơn 100 triệu USD, tăng 27%, trong khi dừa đạt 66 triệu USD, tăng 18% so với cùng kỳ năm trước.

Trong bối cảnh xuất khẩu rau quả nói chung gặp khó khăn, xuất khẩu các sản phẩm trái cây chế biến vẫn là điểm sáng. Việt Nam hiện là nhà cung cấp trái cây chế biến lớn thứ 11 cho thị trường Hoa Kỳ, tăng 57,7% so với năm 2024. Các mặt hàng như chuối, mít, xoài, nhãn, vải thiều và thanh long cũng cho thấy tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ, thông qua xuất khẩu tươi, đông lạnh hoặc sấy khô.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến cho biết Bộ đã ký kết 4 Nghị định thư với Tổng cục Hải quan Trung Quốc trong tháng 4/2025, bao gồm 2 Nghị định thư về xuất khẩu ớt và chanh leo. Các nghị định thư này được kỳ vọng sẽ tạo động lực cho xuất khẩu rau quả trong thời gian tới.

Về vấn đề xuất khẩu sầu riêng, Thứ trưởng Tiến khẳng định Bộ NN&PTNT đã chỉ đạo các đơn vị liên quan triển khai các giải pháp ngắn hạn và dài hạn để tháo gỡ khó khăn và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho xuất khẩu. Đây được xem là ưu tiên hàng đầu của Bộ trong thời gian tới. Ông nhấn mạnh sự cần thiết phải nhanh chóng hoàn thiện khung pháp lý, quy chuẩn, tiêu chuẩn và quy trình liên quan đến sầu riêng.

Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu rau quả đạt gần 7,2 tỷ USD, tăng 27% so với năm 2023. Sầu riêng dẫn đầu với giá trị ước tính 3,3 tỷ USD, tiếp theo là thanh long (435 triệu USD), chuối, xoài và các loại trái cây khác như mít, dừa, dưa hấu. Mặc dù ngành hàng rau quả đặt mục tiêu đạt 8 tỷ USD trong năm 2025, song ông Đặng Phúc Nguyên cho rằng mục tiêu này khó có thể đạt được nếu tình hình xuất khẩu tiếp tục ảm đạm.

Kỳ Vọng Vào Vụ Tiêu Thụ Vải Thiều

Trong bối cảnh xuất khẩu rau quả suy giảm, Bộ NN&PTNT đang tập trung vào mùa vụ vải thiều sắp tới. Bộ trưởng Đỗ Đức Duy đã kiểm tra tình hình sản xuất và tiêu thụ vải thiều tại tỉnh Bắc Giang vào ngày 11/5/2025.

Theo báo cáo của tỉnh Bắc Giang, tổng diện tích trồng vải thiều trên toàn tỉnh là 29.700 ha, trong đó vải sớm chiếm 8.000 ha. Tỷ lệ đậu quả ước đạt trên 80%, dự kiến sản lượng đạt trên 165.000 tấn.

Ông Lê Thanh Hoà, Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường, cho biết: “Tổng sản lượng vải thiều dự kiến trên cả nước năm 2025 sẽ đạt khoảng 303.000 tấn, tăng 30% so với năm trước. Bộ NN&PTNT dự kiến sẽ đẩy mạnh xuất khẩu khoảng 40% sản lượng.”

Vải thiều sớm ở Bắc Giang dự kiến bắt đầu thu hoạch từ ngày 20/5 đến ngày 15/6, vải chính vụ từ ngày 10/6 đến ngày 20/7. Tỉnh Bắc Giang sẽ tổ chức chuỗi các hoạt động xúc tiến tiêu thụ, bao gồm hội nghị xúc tiến tiêu thụ vải thiều và các nông sản chủ lực của tỉnh, tham gia hội chợ thương mại xuất nhập khẩu Trung Quốc - ASEAN tại Bằng Tường, Quảng Tây, Trung Quốc, và tổ chức các sự kiện xúc tiến thương mại tại thị trường châu Âu.

Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Nguyễn Việt Oanh kiến nghị Bộ NN&PTNT hỗ trợ, phối hợp với Sở NN&PTNT trong việc tháo gỡ các vấn đề phát sinh trong sản xuất và tiêu thụ vải thiều, đồng thời hoàn thiện các điều kiện chiếu xạ theo yêu cầu của phía Hoa Kỳ, hoặc xây dựng mới cơ sở chiếu xạ tại miền Bắc.

Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường nông sản đánh giá cao việc Nhật Bản chấp thuận để Việt Nam tự giám sát quá trình xử lý kiểm dịch xuất khẩu vải. Hoa Kỳ cũng vừa phê duyệt thêm ba mã số vùng trồng tại Bắc Giang, nâng tổng số mã vùng được cấp phép lên hơn 240, tương ứng với gần 18.000 ha.

Bộ trưởng Đỗ Đức Duy đề nghị tỉnh Bắc Giang tiếp tục theo dõi sát diễn biến thời tiết, sâu bệnh, giám sát chặt chẽ các vùng trồng và cơ sở chế biến xuất khẩu, đặc biệt là kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tổ chức tiêu thụ linh hoạt, hỗ trợ doanh nghiệp và hợp tác xã thu mua vải tại vườn, và đầu tư vào logistics và bảo quản sau thu hoạch.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.