Hội nghị AEM Caucus 2025: ASEAN Tìm Kiếm Đồng Thuận Giữa Bối Cảnh Biến Động Kinh Tế Toàn Cầu

Ngày 15 tháng 5 năm 2025, Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN (AEM Caucus) đã diễn ra tại đảo Jeju, Hàn Quốc, dưới sự chủ trì của ông Tengku Zafrul, Bộ trưởng Bộ Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia (MITI), với tư cách Chủ tịch ASEAN năm 2025. Sáng kiến này của Malaysia nhằm mục đích tăng cường tham vấn nội khối ASEAN về các vấn đề kinh tế-thương mại có tác động toàn cầu.

Hội nghị có sự tham gia của đại diện cấp cao từ bảy quốc gia thành viên ASEAN, bao gồm Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam. Đoàn đại biểu Việt Nam do Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên dẫn đầu.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đối mặt với áp lực gia tăng từ căng thẳng địa chính trị, biến đổi khí hậu, các chính sách thuế của các nền kinh tế lớn và xu hướng bảo hộ mậu dịch, các Bộ trưởng nhất trí về sự cần thiết ASEAN phải thể hiện vai trò chủ động, đồng thuận và trách nhiệm. Các quốc gia tham dự nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì vai trò trung tâm của ASEAN trong việc thúc đẩy hợp tác kinh tế khu vực, duy trì chuỗi cung ứng và tăng cường liên kết thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA) hiện có.

Dữ liệu từ ASEANStats cho thấy thương mại nội khối ASEAN chiếm khoảng 22,9% tổng kim ngạch xuất khẩu và 21,6% tổng kim ngạch nhập khẩu của khu vực trong năm 2022, tương đương khoảng 856 tỷ USD. Mặc dù vậy, tỷ lệ này vẫn được đánh giá là khiêm tốn so với tiềm năng liên kết kinh tế khu vực, tạo ra cả cơ hội và thách thức để ASEAN tiếp tục thúc đẩy cải cách, tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại và tăng cường kết nối sâu rộng hơn.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh: “Việt Nam ủng hộ việc ASEAN áp dụng một cách tiếp cận chiến lược, toàn diện, linh hoạt và thực tế để nâng cao năng lực tự chủ kinh tế và giảm sự phụ thuộc vào một số chuỗi cung ứng trọng điểm.”

Theo Bộ trưởng, việc nâng cấp Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA) đang được triển khai là một bước đi quan trọng nhằm hiện đại hóa hệ thống thương mại nội khối và khuyến khích các doanh nghiệp tận dụng các ưu đãi thương mại một cách hiệu quả hơn. Việt Nam cũng đề xuất ASEAN tăng cường hợp tác với các đối tác bên ngoài khu vực, đặc biệt là Hoa Kỳ, trong các lĩnh vực như kinh tế số, chuyển đổi xanh, logistics và đổi mới sáng tạo. Những lĩnh vực này đang trở thành động lực tăng trưởng toàn cầu trong thập kỷ tới.

Kết thúc Hội nghị AEM Caucus 2025, các Bộ trưởng ASEAN nhất trí tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong nội khối và với các đối tác APEC, WTO nhằm định hình một môi trường thương mại minh bạch, ổn định và công bằng. Trong bối cảnh nhiều xu hướng mới đang định hình lại nền kinh tế toàn cầu, từ số hóa, kinh tế xanh đến tự cường chuỗi cung ứng, vai trò trung tâm của ASEAN, cùng với cam kết cải cách từ WTO và hợp tác xuyên khu vực từ APEC, sẽ là ba trụ cột quan trọng đảm bảo tăng trưởng kinh tế khu vực trong trung hạn.

Việt Nam, với tư cách là một trong những nền kinh tế mở và hội nhập sâu rộng, tiếp tục đóng vai trò là cầu nối và kiến tạo, đồng hành cùng các sáng kiến khu vực và toàn cầu. Những phát biểu và đề xuất của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tại Jeju một lần nữa khẳng định định hướng phát triển chủ động, linh hoạt và hội nhập sâu sắc của Việt Nam trong giai đoạn mới.

Việt Nam Ủng Hộ Cải Cách WTO, Hướng Tới Thương Mại Công Bằng và Bền Vững

Bên lề Hội nghị MRT 31, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng đã có cuộc gặp song phương với bà Ngozi Okonjo-Iweala, Tổng Giám đốc Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh WTO đang tăng cường chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ 14 (MC14), dự kiến diễn ra vào tháng 3 năm 2026 tại Cameroon.

Tại buổi trao đổi, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định Việt Nam luôn coi trọng hệ thống thương mại đa phương, với WTO là trung tâm. Việt Nam ủng hộ cải cách toàn diện tổ chức này để đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế toàn cầu đang chuyển động nhanh chóng và phức tạp. Các nội dung cần ưu tiên, theo quan điểm của Việt Nam, bao gồm: nâng cao năng lực giải quyết tranh chấp, minh bạch hóa chính sách thương mại và hỗ trợ nhiều hơn cho các nước đang phát triển và kém phát triển.

Việt Nam hiện là một thành viên tích cực của WTO với 18 năm kinh nghiệm hội nhập. Kể từ khi gia nhập WTO vào năm 2007, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đã tăng hơn tám lần, từ gần 84,7 tỷ USD lên hơn 681 tỷ USD vào năm 2023. Điều này minh chứng rõ ràng cho việc tham gia vào hệ thống thương mại đa phương mang lại cơ hội tăng trưởng kinh tế và cải thiện năng lực cạnh tranh cho quốc gia.

Tổng Giám đốc WTO, bà Ngozi Okonjo-Iweala, bày tỏ sự đồng tình với các đề xuất của Việt Nam, đồng thời ghi nhận vai trò xây dựng của Việt Nam trong các vòng đàm phán thương mại thời gian qua. Bà Ngozi khẳng định sự kỳ vọng vào việc Hội nghị MC14 sẽ đạt được các kết quả thực chất, đóng góp tích cực vào việc củng cố hệ thống thương mại toàn cầu.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.