Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ Trung Quốc vào châu Âu ghi nhận sự phục hồi trong năm 2024, đánh dấu sự tăng trưởng đầu tiên sau 7 năm, được thúc đẩy chủ yếu bởi các dự án sản xuất ô tô và pin xe điện tại Hungary, theo Financial Times. Tuy nhiên, xu hướng dịch chuyển dòng vốn khỏi các thị trường truyền thống như Anh, Đức và Pháp ngày càng rõ rệt.

Dữ liệu từ báo cáo của Viện Nghiên cứu Trung Quốc Mercator và Rhodium Group cho thấy tổng vốn FDI từ Trung Quốc vào Liên minh châu Âu (EU) và Anh Quốc tăng đáng kể, đạt mức 10 tỷ EUR, tương ứng mức tăng trưởng 47% so với năm trước. Sự gia tăng này đảo ngược xu hướng suy giảm liên tục trong 6 năm trước đó, mặc dù tổng vốn FDI từ Trung Quốc vào khu vực chỉ bằng 1/6 so với đỉnh điểm năm 2016.

Sự tập trung đáng kể vào một số ít các tập đoàn, bao gồm các nhà sản xuất pin CATL và Envision, tập đoàn công nghệ Tencent và nhà sản xuất ô tô Geely, tiếp tục diễn ra. Ông Max Zenglein, nhà kinh tế trưởng của Merics, nhận định với Financial Times rằng “Thị trường EU vẫn duy trì sức hấp dẫn đối với nguồn vốn đầu tư từ Trung Quốc”. Ông cũng gợi ý rằng Bắc Kinh có thể coi các khoản đầu tư của doanh nghiệp Trung Quốc vào châu Âu như “một công cụ để tạo ảnh hưởng chiến lược”.

Trước bối cảnh giám sát chính trị ngày càng gia tăng và căng thẳng thương mại leo thang, các công ty Trung Quốc đang chuyển hướng từ các hoạt động sáp nhập và mua lại (M&A) sang đầu tư vào các dự án xây dựng mới (greenfield). Điển hình là dự án nhà máy sản xuất pin trị giá 7,5 tỷ EUR của CATL tại Debrecen và nhà máy sản xuất xe điện trị giá 5 tỷ EUR theo kế hoạch của BYD tại Szeged, cả hai đều nằm tại Hungary.

Hungary chiếm 31% tổng vốn đầu tư từ Trung Quốc vào châu Âu trong năm 2024, tiếp tục khẳng định vị thế là điểm đến hàng đầu trong hai năm liên tiếp. Ngược lại, tỷ trọng tổng hợp của Anh, Đức và Pháp giảm xuống chỉ còn 20%, so với mức trung bình 52% trong 5 năm trước đó. Thủ tướng Hungary, ông Viktor Orban, người được xem là một trong những nhà lãnh đạo thân thiện nhất với Trung Quốc trong EU, coi nguồn vốn từ Trung Quốc là một trụ cột quan trọng cho nền kinh tế quốc gia trong bối cảnh tăng trưởng nội địa yếu kém.

Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang đối mặt với áp lực mở rộng sản xuất và thị trường ra nước ngoài để ứng phó với tình trạng dư thừa công suất và nhu cầu trong nước suy yếu. Quyết định của EU vào tháng 10 năm ngoái về việc áp dụng mức thuế lên tới 45% đối với ô tô nhập khẩu từ Trung Quốc đã thúc đẩy các hãng xe Trung Quốc thiết lập các nhà máy sản xuất tại chỗ trong khối.

Tuy nhiên, nghiên cứu của Mercator và Rhodium ghi nhận sự sụt giảm đáng kể trong các thông báo đầu tư mới của các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc vào châu Âu, với mức giảm 79% trong năm 2024 so với giai đoạn 2022-2023. Chẳng hạn, nhà sản xuất pin Svolt đã hủy bỏ kế hoạch xây dựng hai nhà máy tại Đức trị giá 4,2 tỷ EUR, trong khi cuộc điều tra sơ bộ của Ủy ban châu Âu (EC) về trợ cấp nước ngoài đối với nhà máy BYD tại Hungary có thể làm giảm thêm động lực đầu tư từ các công ty Trung Quốc.

Sự sụt giảm này đã được bù đắp một phần bởi sự gia tăng khiêm tốn trong hoạt động M&A. Tencent đã mua lại nhà phát triển trò chơi điện tử Techland của Ba Lan với giá 1,5 tỷ EUR, mặc dù các giao dịch tương tự được dự báo sẽ không phổ biến. Động lực truyền thống cho hoạt động M&A, đó là tiếp cận công nghệ phương Tây, đã suy yếu khi Trung Quốc đẩy mạnh xây dựng năng lực nghiên cứu và phát triển (R&D) của riêng mình.

Hoạt động đầu tư của Trung Quốc vào các lĩnh vực chiến lược như năng lượng tái tạo cũng đang bị giám sát chặt chẽ hơn trên khắp châu Âu. Tuy nhiên, các tác giả của nghiên cứu nhận thấy khả năng giảm bớt căng thẳng trong ngắn hạn, vì một số quốc gia thành viên EU tìm cách tránh xung đột thương mại đồng thời với cả Bắc Kinh và Washington, trong khi Trung Quốc tiếp tục thúc đẩy mối quan hệ với Brussels.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.