Phát biểu tại phiên thảo luận về tình hình phát triển kinh tế - xã hội ngày 23/05, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) đã trình bày các giải pháp trọng yếu, mang tính cấp bách nhằm hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng GDP tối thiểu 8% cho năm tài chính 2025.

NHỮNG THÁCH THỨC ĐỐI VỚI ĐỘNG LỰC XUẤT KHẨU

Năm 2024 chứng kiến sự tăng trưởng kinh tế ấn tượng với mức tăng 7,09%, giúp Việt Nam tiếp tục duy trì vị thế dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng trong khu vực ASEAN, đồng thời nâng quy mô nền kinh tế lên vị trí thứ 4. Tuy nhiên, Q1/2025 ghi nhận tốc độ tăng trưởng 6,93%, vượt kế hoạch ban đầu nhưng vẫn thấp hơn so với mục tiêu điều chỉnh. So sánh với các quốc gia trong khu vực như Philippines (5,4%), Việt Nam vẫn duy trì đà tăng trưởng khả quan. Đáng chú ý, tổng thu ngân sách quốc gia trong 4 tháng đầu năm 2025 đạt trên 944 nghìn tỷ đồng, tương đương 48% dự toán năm và tăng 26,3% so với cùng kỳ năm trước. Riêng Hà Nội đóng góp khoảng 310 nghìn tỷ đồng, đạt 61,4% dự toán và chiếm 1/3 tổng thu ngân sách cả nước (so với 1/4 trong năm 2024).

Theo đại biểu, số liệu thu ngân sách này cho thấy dư địa tài khóa vẫn còn đáng kể. Trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức, cần ưu tiên sử dụng nguồn lực này để kích cầu đầu tư và phát triển, thay vì chỉ tập trung vào việc tăng thu.

Đại biểu Cường nhấn mạnh rằng tăng trưởng kinh tế năm 2024 dựa trên ba trụ cột chính: xuất khẩu, tiêu dùng và đầu tư. Tuy nhiên, năm 2025 chứng kiến những khó khăn đối với động lực xuất khẩu, chủ yếu do chính sách thuế quan mới từ Hoa Kỳ.

Sự suy giảm của động lực xuất khẩu kéo theo hai hệ quả trực tiếp. Thứ nhất, toàn bộ khu vực sản xuất chế biến, chế tạo, vốn là động lực tăng trưởng chính, dự kiến sẽ suy giảm trong năm 2025. Điều này được thể hiện rõ qua Chỉ số Nhà quản trị Mua hàng (PMI), giảm từ 50,5 điểm trong tháng 3/2025 xuống còn 45,6 điểm trong tháng 4. Chỉ số PMI trên 50 điểm cho thấy sự mở rộng của lĩnh vực sản xuất, trong khi dưới 50 điểm biểu thị sự thu hẹp. Sự sụt giảm này không chỉ ảnh hưởng đến sản lượng mà còn làm giảm việc làm và thu nhập của người lao động trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo phục vụ xuất khẩu. Thứ hai, thu nhập giảm có thể tác động tiêu cực đến động lực tiêu dùng.

Thêm vào đó, chính sách thuế quan của Hoa Kỳ cũng có thể ảnh hưởng đến dòng vốn FDI vào Việt Nam, dẫn đến sự chững lại và giảm giải ngân vốn. Việc sụt giảm giải ngân FDI cùng với xuất khẩu giảm có thể gây áp lực lên dự trữ ngoại hối, từ đó tác động tiêu cực đến tỷ giá hối đoái.

“Điều này cho thấy áp lực lên sản xuất và tỷ giá trong kinh tế vĩ mô đều rất lớn trong năm 2025,” GS. Hoàng Văn Cường nhận định.

GIẢI PHÁP: BẢO VỆ THỊ TRƯỜNG NỘI ĐỊA, DUY TRÌ THỊ TRƯỜNG TRUYỀN THỐNG, MỞ RỘNG THỊ TRƯỜNG MỚI

Để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025, bên cạnh các giải pháp toàn diện mà Chính phủ đã và đang triển khai, đại biểu Hoàng Văn Cường đề xuất một số giải pháp trọng tâm, cấp bách.

Song song với việc đàm phán về thuế quan với Hoa Kỳ, Việt Nam cần duy trì và củng cố các thị trường xuất khẩu truyền thống, đặc biệt là Trung Quốc. Tuy nhiên, đại biểu cũng chỉ ra rằng xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc trong những tháng đầu năm đang giảm, đặc biệt là mặt hàng sầu riêng do kiểm soát chất lượng chưa đảm bảo.

“Để giữ vững thị trường truyền thống và mở rộng sang các thị trường mới như Trung Đông, châu Âu, cần vai trò dẫn dắt của Nhà nước đối với hoạt động sản xuất nông sản xuất khẩu, cung cấp hướng dẫn, tiêu chuẩn và thúc đẩy xuất khẩu bền vững,” đại biểu Cường kiến nghị.

Đồng thời, cần triển khai các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu thông qua chính sách “thưởng xuất khẩu”. Các doanh nghiệp đạt được thành tích xuất khẩu các mặt hàng ưu tiên vào các thị trường mục tiêu sẽ được thưởng theo tỷ lệ nhất định. Đây sẽ là chính sách khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp trong bối cảnh khó khăn.

GS.TS. Hoàng Văn Cường cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ thị trường nội địa, ngăn chặn buôn lậu và gian lận thương mại. Thị trường trong nước đang chịu áp lực lớn từ hàng hóa của các quốc gia không thể xuất khẩu vào Hoa Kỳ, dẫn đến sự cạnh tranh gay gắt với hàng hóa trong nước.

“Nếu không cẩn trọng, hàng hóa từ các quốc gia này khi vào Việt Nam có thể tiêu diệt sản xuất trong nước. Do đó, chúng ta phải giữ vững thị trường nội địa,” đại biểu Cường cảnh báo.

Đại biểu nhấn mạnh sự cần thiết của việc kiểm soát chặt chẽ hàng giả, hàng nhái và buôn lậu để bảo vệ và tạo động lực cho kinh tế tư nhân phát triển.

Đồng thời, cần thúc đẩy tiêu dùng trong nước bằng cách tiếp tục giảm thuế VAT 2%, giãn thời gian thi hành một số luật như Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, tiếp tục giãn, hoãn các khoản thuế, phí, tiền thuê đất cho doanh nghiệp.

Cần đẩy mạnh các chính sách khuyến khích và thu hút khách du lịch quốc tế thông qua thử nghiệm giảm (thậm chí miễn) phí visa từ nay đến cuối năm, rút ngắn thời gian cấp thị thực. Cùng với đó nên áp áp dụng thưởng cho những tour đón được du khách ở các thị trường ưu tiên, có sức tiêu dùng cao, để từ đó khuyến khích du lịch quốc tế.

Đáng chú ý, đại biểu đề xuất thúc đẩy phát triển kinh tế đêm bằng các chính sách hỗ trợ mặt bằng, miễn thuế, nới lỏng các biện pháp kiểm soát, không giới hạn thời gian các hoạt động kinh tế đêm thí điểm ở các trung tâm du lịch, để thu hút du khách.

ĐỀ XUẤT NHÂN RỘNG CƠ CHẾ THÁO GỠ VƯỚNG MẮC PHÁP LÝ CHO CÁC DỰ ÁN BẤT ĐỘNG SẢN TỒN ĐỌNG

Về động lực đầu tư, đại biểu cho rằng mặc dù Chính phủ đang nỗ lực đẩy mạnh, đầu tư công trong năm 2025 sẽ gặp nhiều khó khăn. Do đó, cần khuyến khích khu vực đầu tư tư nhân và thu hút vốn FDI. Nghị quyết 198/2025/QH15 về cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho doanh nghiệp tham gia phát triển kinh tế.

Đại biểu đề nghị đẩy nhanh cơ chế đặt hàng của Chính phủ cho các doanh nghiệp lớn thực hiện các nhiệm vụ đầu tư của nhà nước, dự án đầu tư công, góp phần giải ngân vốn đầu tư công nhanh, tạo động lực lan tỏa cho các doanh nghiệp khác cùng phát triển.

GS. Hoàng Văn Cường cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của thị trường bất động sản trong việc thúc đẩy tăng trưởng. Cần có các giải pháp khuyến khích tăng trưởng bất động sản, tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho các dự án dở dang. Theo thống kê của Bộ Tài chính, hiện có hơn 2.200 dự án bất động sản với tổng vốn đầu tư 5,9 triệu tỷ đồng và sử dụng gần 350 nghìn ha đất đang triển khai dở dang do vướng mắc pháp lý.

Do đó, đại biểu đề xuất nhân rộng áp dụng các cơ chế như Nghị quyết số 170/2024/QH15 của Quốc hội, cho phép tháo gỡ vướng mắc cho các dự án tại TP.HCM, Đà Nẵng và Khánh Hòa, cho các dự án khác trên toàn quốc để giải phóng nguồn lực tồn đọng.

“Nếu các nguồn lực này được giải phóng sẽ là yếu tố đóng góp lớn cho tăng trưởng trong giai đoạn này,” đại biểu Hoàng Văn Cường kết luận. Bên cạnh đó, khi tập trung vào đẩy nhanh phát triển nhà ở xã hội tốt sẽ tạo ra tăng trưởng bền vững.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.