Hiện đại hóa hạ tầng đô thị Việt Nam: Giao thông thông minh trên đà phát triển

Việc phát triển các hệ thống giao thông thông minh (ITS) đang nổi lên như một yếu tố then chốt trong chiến lược hiện đại hóa cơ sở hạ tầng đô thị tại Việt Nam. Các chương trình thí điểm gần đây đã chứng minh tiềm năng đáng kể của các giải pháp công nghệ trong việc nâng cao hiệu quả quản lý giao thông, tối ưu hóa hoạt động và cải thiện chất lượng cuộc sống đô thị.

Tích hợp công nghệ then chốt vào hệ sinh thái ITS

Tại hội thảo do Bộ Xây dựng phối hợp với các doanh nghiệp công nghệ tổ chức, các chuyên gia đã thảo luận sâu về hệ sinh thái giao thông thông minh, tập trung vào các giải pháp giám sát, điều hành, thu thập và phân tích dữ liệu theo thời gian thực. Ông Đào Xuân Trường, đại diện Viettel Solutions, nhấn mạnh rằng các hệ thống ITS đang được thí điểm tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), cảm biến giao thông, bản đồ số và phân tích dữ liệu lớn để hỗ trợ điều phối giao thông, phát hiện vi phạm và hỗ trợ quy hoạch và quản lý đô thị.

Mô hình thu phí tự động không dừng tại các bến xe và điểm đỗ xe được trình bày như một phương pháp tiếp cận mới, hứa hẹn nâng cao hiệu quả quản lý và thúc đẩy một hệ thống giao thông đô thị văn minh hơn.

Triển khai thực tế và mở rộng ứng dụng

Một số hệ thống ITS đã được triển khai và thử nghiệm, bao gồm Trung tâm Điều hành Giao thông thông minh tại Hà Nội và hệ thống đỗ xe có thu phí tự động không dừng trên phố Trần Quang Khải. Cả hai dự án đều tận dụng các công nghệ điều hành và thanh toán hiện đại để tối ưu hóa hiệu suất và cải thiện trải nghiệm của người tham gia giao thông.

Trung tâm Điều hành Giao thông thông minh TP Hà Nội được coi là một bước tiến quan trọng trong quá trình số hóa cơ sở hạ tầng giao thông. Hải Phòng cũng đã triển khai một hệ thống tương tự từ tháng 2/2025, bao gồm gần 200 camera giám sát, tủ điều khiển giao thông thông minh và phần mềm hỗ trợ điều hành giao thông, xử lý vi phạm, lưu trữ và phân tích dữ liệu. Các giải pháp phần mềm cho phép người dân cập nhật thông tin giao thông theo thời gian thực và tối ưu hóa hoạt động của hệ thống đèn tín hiệu.

Đại diện Viettel Solutions cho biết phần mềm điều khiển giao thông thông minh đã được tích hợp với dữ liệu thời gian thực để tối ưu hóa hệ thống đèn tín hiệu. Ngoài ra, hệ thống còn bao gồm phần mềm hỗ trợ xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông sử dụng công nghệ AI và phần mềm lưu trữ video tập trung, hỗ trợ công tác truy xuất, phân tích và xử lý dữ liệu hiệu quả.

Nghị định 165/2024/NĐ-CP quy định các cấu phần của hệ thống quản lý giao thông thông minh, bao gồm hệ thống giám sát giao thông, cung cấp thông tin giao thông, điều khiển giao thông, hỗ trợ xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông, quản lý giao thông công cộng, quản lý sự cố, quản lý kết cấu hạ tầng giao thông, quản lý đỗ xe và quản lý thanh toán vé điện tử giao thông công cộng.

Các chuyên gia lưu ý rằng ITS là một trung tâm điều hành tích hợp nhiều công nghệ hiện đại, cho phép giám sát, điều phối và xử lý các tình huống giao thông theo thời gian thực. Mô hình thí điểm được thiết kế mở, sẵn sàng kết nối với các nền tảng khác.

Ngoài các dự án lớn tại Hà Nội và Hải Phòng, các giải pháp ITS khác đang được triển khai trên cả nước, chẳng hạn như hệ thống camera xử phạt giao thông, hệ thống thu phí không dừng trên quốc lộ ở một số tỉnh miền Trung và miền Nam, và hệ thống thu phí không dừng trên các tuyến cao tốc trọng điểm.

Triển khai thu phí tự động không dừng tại các bến xe và điểm đỗ xe

Công nghệ thu phí tự động không dừng cho phép nhận diện xe tự động, thanh toán không dùng tiền mặt và kết nối với các nền tảng thanh toán điện tử, hướng tới quản lý tập trung và minh bạch hóa các hoạt động thu phí. Hệ thống tự động nhận diện xe vào/ra, thanh toán tự động kết nối linh hoạt với các nền tảng thanh toán. Giải pháp cũng có khả năng tích hợp mở với hệ thống giao thông công cộng, trung tâm điều hành thành phố, tạo thuận lợi trong việc quy hoạch và quản lý đô thị.

Ông Đặng Trần Chiến của Viettel ePass cho biết đến tháng 4/2025, Viettel ePass đã triển khai thành công giải pháp thông minh này tại 5 sân bay lớn toàn quốc và hơn 300 điểm đỗ nhiều tỉnh thành với tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt đạt trên 90%; 100% xuất hóa đơn điện tử có kết nối với cơ quan thuế.

Việc triển khai ITS không chỉ giải quyết các vấn đề cấp bách mà còn là nền tảng cho quá trình chuyển đổi số tổng thể trong quản lý đô thị. Các mô hình thử nghiệm hiện nay đã phần nào chứng minh hiệu quả và khả năng nhân rộng nếu được đầu tư đồng bộ và có cơ chế phối hợp rõ ràng giữa các bên liên quan. Giao thông thông minh được nhìn nhận là một trong những cấu phần cốt lõi trong lộ trình phát triển đô thị thông minh tại Việt Nam.

Quyết định 1454/QĐ-TTg năm 2021 đặt ra mục tiêu phát triển hệ thống giao thông đường bộ hiện đại, đồng bộ, kết nối hiệu quả giữa các vùng kinh tế và khu vực đô thị. Việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông vào quản lý, điều hành giao thông được xem là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả vận hành và đảm bảo an toàn giao thông.

Nguồn: Vneconomy 12:38 24/05/2025, Bảo Bình

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.