Dự thảo Nghị định về quản lý hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu qua thương mại điện tử đang gây tranh luận trong giới chuyên gia tài chính và thương mại. Dự thảo này đề xuất miễn thuế nhập khẩu cho các đơn hàng có giá trị de minimis (từ 1 triệu đồng trở xuống) và dự kiến miễn giấy phép, điều kiện, kiểm tra chuyên ngành cho hàng hóa nhập khẩu dưới ngưỡng này, tạo ra lo ngại về lợi thế cạnh tranh bất bình đẳng cho hàng hóa ngoại nhập.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã bày tỏ quan ngại về tính khả thi và tác động tiêu cực tiềm tàng của cơ chế này. Theo VCCI, quy định de minimis hiện tại có thể tạo ra sự mất cân bằng với hàng hóa sản xuất trong nước do phần lớn các giao dịch thương mại điện tử đều có giá trị đơn hàng thấp. Dẫn chứng, năm 2024, hơn 324,1 triệu sản phẩm nhập khẩu đã được bán qua sàn Shopee, tạo doanh thu 14,2 nghìn tỷ đồng, tương ứng giá trị trung bình chỉ 43.682 đồng/sản phẩm. Như vậy, ngưỡng 1 triệu đồng sẽ miễn thuế nhập khẩu cho phần lớn hàng hóa thương mại điện tử.

Hơn nữa, VCCI chỉ ra rằng, trong khi các doanh nghiệp nội địa phải chịu thuế nhập khẩu đối với nguyên vật liệu sản xuất, hàng hóa thương mại điện tử lại được miễn thuế hoàn toàn, tạo ra sự bất bình đẳng trong chính sách thuế và ưu ái hàng hóa nước ngoài. VCCI đề xuất cân nhắc một chính sách thuế nhập khẩu toàn diện, không miễn giảm cho hàng hóa thương mại điện tử nhập khẩu.

Tuy nhiên, VCCI cũng thừa nhận những thách thức trong việc xây dựng chính sách thuế nhập khẩu cho hàng hóa thương mại điện tử, đặc biệt là áp dụng mã HS (Harmonized System) do số lượng mã HS trong mỗi chuyến hàng lớn và sự đa dạng của hàng hóa. Việc xác định mã HS có thể gây chậm trễ trong quá trình giao nhận, dẫn đến hủy đơn hàng và thiệt hại cho người bán.

Dự thảo cũng đề xuất miễn giấy phép, điều kiện, kiểm tra chuyên ngành cho hàng hóa nhập khẩu có giá trị dưới 1 triệu đồng (tổng giá trị không quá 48 triệu đồng/năm cho mỗi tổ chức/cá nhân). VCCI cho rằng quy định này, quản lý theo người mua, có thể tạo ra lỗ hổng chính sách, vì phần lớn hàng hóa thương mại điện tử sẽ không phải chịu kiểm tra chuyên ngành, gây bất bình đẳng với hàng hóa trong nước.

VCCI nhấn mạnh sự khác biệt giữa nhập khẩu truyền thống và nhập khẩu qua thương mại điện tử. Trong khi nhập khẩu truyền thống được thực hiện bởi các tổ chức chuyên nghiệp, thông tin về người bán nước ngoài trong thương mại điện tử khó kiểm chứng. Mặc dù thông tin người bán được các sàn thương mại điện tử kiểm soát theo Nghị định 52/2013/NĐ-CP, VCCI cho rằng cần có cơ chế quản lý phù hợp hơn.

Để giải quyết vấn đề miễn thuế, VCCI đề xuất đơn giản hóa biểu thuế cho hàng hóa thương mại điện tử, gộp các mã HS thành “giỏ hàng hóa” theo nhóm ngành hoặc công dụng, mỗi giỏ tương ứng với một mức thuế suất cụ thể. VCCI dẫn chứng kinh nghiệm của Canada, sử dụng ba nhóm hàng hóa thay thế cho gần 5.400 mã HS.

Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi quy định về thuế nhập khẩu theo hướng đơn giản hóa biểu thuế suất và áp dụng cho mọi đơn hàng thương mại điện tử. Thay vì quản lý theo người mua đối với việc miễn giấy phép, điều kiện, kiểm tra chuyên ngành, VCCI đề xuất chuyển sang quản lý theo người bán. Các người bán có số lượng đơn hàng nhỏ có thể được miễn kiểm tra chuyên ngành, trong khi người bán có số lượng đơn hàng lớn phải tuân thủ quy định tương tự như cơ chế áp dụng trong hoạt động chuyển phát nhanh, đảm bảo quản lý theo rủi ro và tập trung vào các hàng hóa có khối lượng giao dịch lớn.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.