Tái Cấu Trúc Ngành Logistics Việt Nam: Phát Triển Trung Tâm Logistics và Tối Ưu Hóa Chuỗi Cung Ứng

Hà Nội, ngày 6 tháng 2 năm 2025, 08:10 (GMT) – Ngành logistics Việt Nam tiếp tục quỹ đạo tăng trưởng ấn tượng, ghi nhận mức tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) từ 13% đến 15%. Ngành này được xác định là trụ cột then chốt, đóng vai trò thiết yếu trong việc hỗ trợ và kết nối các động lực kinh tế - xã hội của quốc gia. Trong bối cảnh đó, việc phát triển các trung tâm logistics hiện đại, tích hợp cơ sở hạ tầng đồng bộ, đang thu hút sự quan tâm đáng kể từ cả chính quyền địa phương lẫn các nhà đầu tư tư nhân.

Tại Tọa đàm do Tạp chí Công Thương tổ chức ngày 29/5/2025, với chủ đề “Phát triển trung tâm logistics: Kết nối, khơi thông chuỗi cung ứng bền vững,” bà Đặng Hồng Nhung, đại diện Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), nhấn mạnh vai trò huyết mạch của logistics đối với nền kinh tế. Bà Nhung cho rằng việc xây dựng một hệ thống logistics quốc gia đồng bộ, đặc biệt là phát triển các trung tâm logistics đa chức năng, là tối quan trọng để tối ưu hóa các dòng chảy hàng hóa, tài chính và thông tin. Các trung tâm này đảm nhiệm các chức năng cốt lõi như lưu trữ, xếp dỡ, phân loại hàng hóa, gia tăng giá trị, chuyển tải logistics ngược, xúc tiến thương mại và thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm.

Thực tế, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1012/QĐ-TTg vào năm 2015, phê duyệt Kế hoạch quy hoạch phát triển hệ thống trung tâm logistics quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Quyết định này đặt ra các định hướng và giải pháp phát triển hệ thống logistics quốc gia, thúc đẩy các địa phương điều chỉnh quy hoạch, bố trí quỹ đất phù hợp, đồng thời đưa đầu tư vào trung tâm logistics vào danh mục ngành nghề ưu đãi đầu tư. Quyết định số 200/2017/QĐ-TTg về Kế hoạch nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics Việt Nam đến năm 2025 cũng nhấn mạnh việc thu hút đầu tư vào hạ tầng logistics và xây dựng các trung tâm logistics cấp khu vực và quốc tế.

Ông Hoàng Đình Kiên, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tiếp vận Hòa Phát (Hòa Phát Logistics), nhấn mạnh áp lực gia tăng chi phí và gián đoạn chuỗi cung ứng do biến động thương mại quốc tế. Ông kỳ vọng các trung tâm logistics sẽ đóng vai trò là cầu nối điều tiết luồng hàng, hệ thống dịch vụ và kết nối giữa các doanh nghiệp logistics.

Xu Hướng Phát Triển và Ứng Dụng Công Nghệ

Theo số liệu thống kê của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), số lượng trung tâm logistics đã tăng gấp 10 lần trong hơn 10 năm qua, từ khoảng 6 trung tâm (giai đoạn 2007-2012) lên 69 trung tâm (báo cáo sơ bộ của 45/63 tỉnh, thành). Đáng chú ý, các trung tâm logistics đang chuyển đổi từ mô hình truyền thống sang mô hình hiện đại, ứng dụng công nghệ 4.0, tích hợp kho lạnh, kho ngoại quan, kho nội địa và các trung tâm chuyên biệt phục vụ nông sản.

Công viên logistics Viettel Lạng Sơn, khai trương vào tháng 12/2024 với quy mô 143 ha, là một ví dụ điển hình. Ông Đào Văn Thuấn, Phó Giám đốc Công viên Logistics Viettel Lạng Sơn, cho biết giai đoạn 1 của dự án (58 ha) cung cấp đầy đủ hệ sinh thái logistics toàn trình cho xuất nhập khẩu xuyên biên giới. Công viên logistics này hiện chiếm 30-40% thị phần xuất khẩu qua cửa khẩu Hữu Nghị và đặt mục tiêu đạt 25-30% thị phần nhập khẩu vào năm 2025.

Trung tâm Logistics Quốc tế Bắc Giang, ra mắt vào tháng 4/2025, với quy mô 67 ha, cũng hướng đến kết nối đa phương thức (đường hàng không, đường biển, đường sắt, đường bộ, đường sông) và phát triển theo xu hướng xanh và thông minh. Bà Trương Thị Mùi, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Logistics Quốc tế Bắc Giang, cho biết trung tâm này sẽ xây dựng các trạm sạc và đổi pin đầu tiên tại Việt Nam để hỗ trợ vận tải sử dụng năng lượng sạch và tích hợp các giải pháp logistics thông minh để tối ưu hóa chu trình.

Giải Pháp và Tối Ưu Hóa Chuỗi Cung Ứng

Các chuyên gia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết nối hiệu quả các trung tâm logistics để tạo thành một mạng lưới hoàn chỉnh, tận dụng tối đa lợi thế của mô hình này. Ông Hoàng Đình Kiên kỳ vọng các trung tâm logistics sẽ phát triển các phần mềm và nền tảng kết nối để đáp ứng nhu cầu toàn diện của doanh nghiệp, đặc biệt là giải quyết bài toán vận chuyển hàng hai chiều.

Ông Đào Văn Thuấn cho rằng việc đồng nhất dữ liệu trong nội tại hệ sinh thái trung tâm logistics và giữa các trung tâm logistics là yếu tố then chốt để tối ưu hóa quy trình và chi phí. Bà Trương Thị Mùi nhấn mạnh sự cần thiết của việc hoạch định tính năng để tránh trùng lắp giữa các trung tâm logistics, phát huy tối đa thế mạnh ở các địa điểm khác nhau và tập trung vào các nhóm đối tượng khác nhau.

Bà Đặng Hồng Nhung khuyến nghị chính quyền địa phương chủ động dẫn dắt mô hình hợp tác công - tư trong phát triển trung tâm logistics, hỗ trợ quy hoạch, giải phóng mặt bằng và đất đai, trong khi doanh nghiệp đầu tư vận hành kho bãi và ứng dụng công nghệ. Bà nhấn mạnh sự cần thiết của việc liên kết và chia sẻ nguồn lực để phát triển trong bối cảnh thị trường cạnh tranh ngày càng gay gắt.

---

Source: TAPCHICONGTHUONG
This article has been adapted from its original source.