Hội thảo do Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nghệ An tổ chức tại thành phố Vinh vừa qua, tập trung vào chủ đề “Tưới ngập khô xen kẽ – Giải pháp giảm phát thải khí nhà kính trong canh tác lúa bền vững,” đã làm nổi bật tiềm năng đáng kể của mô hình tưới tiết kiệm nước trong bối cảnh nông nghiệp xanh đang phát triển.

Dự án thí điểm, triển khai từ vụ Xuân 2024 tại 5 huyện (Nam Đàn, Nghi Lộc, Hưng Nguyên, Diễn Châu và Đô Lương) trên tổng diện tích 5.713 ha, đã nhanh chóng mở rộng sang Thanh Chương và Quỳnh Lưu chỉ sau một vụ, nâng tổng diện tích ứng dụng lên 20.029 ha. Sự tăng trưởng gần bốn lần này phản ánh sự chấp thuận rộng rãi từ cộng đồng nông dân và chính quyền địa phương.

Các chuyên gia đánh giá cao hiệu quả thực tiễn của kỹ thuật tưới ngập khô xen kẽ, không chỉ về mặt môi trường mà còn về lợi ích kinh tế.

Giảm Phát Thải Khí Nhà Kính và Tiềm Năng Tín Chỉ Carbon

Dự án đã chứng minh khả năng giảm phát thải khí nhà kính hơn 50% so với phương pháp canh tác lúa truyền thống, một kết quả ấn tượng thể hiện giá trị môi trường đáng kể. Phương pháp này cũng tối ưu hóa việc sử dụng nước, giảm chi phí bơm tưới, hạn chế sâu bệnh và giảm nhu cầu sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Năng suất lúa bình quân ghi nhận mức tăng nhẹ, và quan trọng hơn, mở ra cơ hội thu nhập mới cho nông dân thông qua việc giao dịch tín chỉ carbon.

Ông Trịnh Đức Toàn, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Trung Bộ, đã trình bày chi tiết kết quả dự án tại Nghệ An.

Theo đại diện Công ty TNHH Green Carbon Japan Việt Nam, đơn vị trực tiếp triển khai dự án, việc xác lập tín chỉ carbon cho diện tích lúa giảm phát thải đang được tiến hành, hứa hẹn mang lại nguồn thu nhập bổ sung cho nông dân.

Xây Dựng Chuỗi Giá Trị và Tiêu Chuẩn Xuất Khẩu

Ngoài lợi ích môi trường, mô hình này còn góp phần xây dựng chuỗi giá trị mới cho ngành lúa gạo Nghệ An. Công ty Green Carbon Japan Việt Nam đã ký kết hợp tác với Công ty Gạo TH để thu mua lúa sản xuất theo phương pháp tưới ngập khô xen kẽ. Đồng thời, công ty đang xúc tiến các thủ tục xây dựng thương hiệu gạo giảm phát thải, hướng đến các tiêu chuẩn quốc tế và thị trường xuất khẩu.

Ông Phan Tiến Thành, đại diện Công ty Green Carbon Japan Việt Nam, nhấn mạnh quy trình sản xuất gạo sẽ được kiểm soát chặt chẽ về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng khắt khe của thị trường xuất khẩu cao cấp. Dự kiến, mô hình có thể tăng thêm khoảng 10% thu nhập cho nông dân nhờ giá gạo ổn định và cao hơn thông qua các hợp đồng tiêu thụ dài hạn.

Chuyển Đổi Tập Quán và Canh Tác Bền Vững

Mô hình tưới ngập khô xen kẽ không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế và môi trường mà còn thúc đẩy sự thay đổi trong tập quán canh tác truyền thống, tạo ra sự đa dạng sinh thái đồng ruộng, cải thiện chất lượng đất và bảo tồn tài nguyên sản xuất lúa trong dài hạn.

Ông Vũ Duy Hoàng, Phó Giám đốc Trung tâm Nông nghiệp Hữu cơ, Học viện Nông nghiệp Việt Nam, khẳng định thành công của dự án trên quy mô lớn là minh chứng cho tính ưu việt của kỹ thuật này, mở ra tiềm năng mở rộng diện tích và hướng tới canh tác xanh, thân thiện với môi trường và phát triển bền vững.

PGS.TS. Nguyễn Đình Thọ, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, nhấn mạnh sự phù hợp của mô hình với chính sách phát triển nông nghiệp bền vững của tỉnh và quốc gia trong bối cảnh biến đổi khí hậu và hội nhập quốc tế.

Tỉnh Nghệ An dự kiến sẽ tiếp tục phối hợp với các bên liên quan để mở rộng diện tích tưới ngập khô xen kẽ.

Thách Thức và Giải Pháp

Hội thảo cũng chỉ ra những khó khăn cần khắc phục, bao gồm sự thiếu đồng bộ về hệ thống thủy lợi, thiết bị đo mực nước và hệ thống ghi nhận, báo cáo thông số kỹ thuật. Ngoài ra, nhận thức và kỹ năng của một bộ phận nông dân và cán bộ kỹ thuật địa phương cần được nâng cao thông qua tuyên truyền và tập huấn chuyên sâu.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.