Theo nguồn tin thân cận được tiết lộ cho Nikkei Asia, sự bất đồng, cạnh tranh và những hiểu lầm công khai giữa Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick và Đại diện Thương mại Jamieson Greer đã gây khó khăn cho các nhà đàm phán Nhật Bản trong việc đánh giá chính xác ý định thực sự của chính quyền Tổng thống Donald Trump trong các cuộc đàm phán thương mại song phương.

Sự Cạnh Tranh Ngầm Giữa Các Quan Chức Hoa Kỳ

Một nguồn tin cho biết: “Đã có những thời điểm ba quan chức Hoa Kỳ gạt phái đoàn Nhật Bản sang một bên và bắt đầu tranh luận gay gắt với nhau ngay trước mặt họ.”

Một nguồn tin thân cận với chính phủ Nhật Bản nhận định: “Ba nhà đàm phán Hoa Kỳ dường như cạnh tranh để giành lấy sự tín nhiệm của Tổng thống Trump.” Nguồn tin này suy đoán rằng cả ba vị trí đều có thể đang cạnh tranh để giành lấy sự ưu ái từ Tổng thống Trump. Trước đó, ông Bessent và ông Lutnick từng là đối thủ trong cuộc đua vào vị trí Bộ trưởng Tài chính. Nguồn tin này cũng cho biết thêm, tại một số thời điểm, cả ba quan chức Hoa Kỳ đã đồng thời gây áp lực riêng rẽ lên phái đoàn Nhật Bản để đạt được những nhượng bộ cụ thể.

Ngày 5 tháng 6, Bộ trưởng Chính sách Kinh tế và Tài chính Nhật Bản Ryosei Akazawa, người đứng đầu phái đoàn đàm phán Nhật Bản, đã đến Washington để tiến hành vòng đàm phán thứ năm với các đối tác Hoa Kỳ.

Ông Akazawa phát biểu với giới truyền thông tại Sân bay Quốc tế Haneda ở Tokyo trước khi lên đường sang Hoa Kỳ: “Chúng tôi sẽ kêu gọi Washington xem xét lại một loạt các biện pháp thuế quan mà họ đã đề xuất.” Đây là chuyến đi thứ ba của ông tới Hoa Kỳ chỉ trong vòng vài tuần. Tokyo đặt mục tiêu đạt được thỏa thuận thương mại với Hoa Kỳ trong cuộc gặp giữa Thủ tướng Shigeru Ishiba và Tổng thống Trump bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G7 tại Canada vào giữa tháng.

Tổng thống Trump đã chỉ định ông Bessent làm người dẫn đầu các cuộc đàm phán thuế quan. Là một cựu giám đốc quỹ đầu cơ, ông Bessent được coi là một người có quan điểm ôn hòa và đặc biệt nhạy bén với các biến động của thị trường tài chính. Theo nguồn tin từ tờ New York Times, ông đóng vai trò quan trọng trong việc thuyết phục Tổng thống Trump tạm hoãn áp dụng các biện pháp thuế quan trả đũa trong vòng 90 ngày.

Ngược lại, ông Lutnick được biết đến với lập trường cứng rắn về các vấn đề thương mại. Trong một cuộc phỏng vấn trước đó với CBS News, ông tuyên bố rằng việc tăng thuế quan là “đáng để thực hiện,” ngay cả khi điều đó dẫn đến suy thoái kinh tế.

Trong khi đó, ông Greer phụ trách chính sách thương mại của Hoa Kỳ. Là một trợ lý thân cận của ông Robert Lighthizer, Đại diện Thương mại Hoa Kỳ trong chính quyền đầu tiên của Tổng thống Trump, ông Greer đã tham gia sâu vào các cuộc đàm phán thuế quan với Nhật Bản và Trung Quốc trước đó. Trong lần này, vai trò của ông Greer với tư cách là Đại diện Thương mại đã bị thu hẹp. Trước đây, Tổng thống Trump từng tuyên bố rằng ông Lutnick chịu trách nhiệm trực tiếp tại Văn phòng Đại diện Thương mại.

Nhiệm Vụ Chồng Chéo và Quyền Lực Phân Tán

Có thể thấy, sự chồng chéo về nhiệm vụ của ba quan chức này đã làm phức tạp thêm các cuộc đàm phán thuế quan. Ông Bessent cũng chịu trách nhiệm đàm phán với Trung Quốc, Hàn Quốc và nhiều quốc gia khác, điều này gây khó khăn trong việc sắp xếp lịch trình họp với ông. Trong vòng đàm phán thứ ba với Nhật Bản, ông đã không tham dự.

Ngoài những bất đồng giữa ba nhà đàm phán Hoa Kỳ, phái đoàn Nhật Bản còn bày tỏ lo ngại về sự phối hợp không đầy đủ giữa các quan chức nội các Hoa Kỳ và giữa các cấp nhân viên. Theo các chuyên gia, các cuộc đàm phán thuế quan thường liên quan đến việc giải quyết các vấn đề kỹ thuật ở cấp nhân viên, thiết lập các chi tiết ở cấp nội các và đạt được thỏa thuận cuối cùng ở cấp lãnh đạo quốc gia.

Một quan chức kinh tế cấp cao của Nhật Bản nhận xét: “Trong các cuộc đàm phán hiện tại, ba cấp của Hoa Kỳ - cấp nhân viên, cấp quan chức nội các và tổng thống - dường như không thống nhất với nhau, và có vẻ như thông tin không được chia sẻ đầy đủ.” Ông cho biết thêm rằng phái đoàn Nhật Bản thường xuyên phải lặp lại những thông tin tương tự tại các cuộc đàm phán ở cấp nhân viên và cấp nội các.

Tổng thống Trump là người đưa ra quyết định cuối cùng về vấn đề thuế quan, nhưng ý định của vị Tổng thống này được cho là không rõ ràng. Do đó, Tokyo gặp khó khăn trong việc xác định chính xác ý muốn của chính quyền Hoa Kỳ và cần phải nhượng bộ đến mức nào để đạt được một thỏa thuận khả thi.

Một nguồn tin tiết lộ với Nikkei Asia: “Chưa có gì được quyết định cho đến khi quyết định cuối cùng được đưa ra bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G7.”

Trong các cuộc đàm phán kinh tế giữa Nhật Bản và Hoa Kỳ vào những năm 1990, tình hình hoàn toàn ngược lại. Khi đó, Đại diện Thương mại Hoa Kỳ đến Nhật Bản để đàm phán riêng với Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ trưởng Thương mại và Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản. Chính phủ Nhật Bản khi đó phân tán hơn và có sự chia rẽ giữa các quan chức. Từ khi bắt đầu đàm phán Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Tokyo đã tập trung quyền đàm phán vào tay một bộ trưởng nội các duy nhất.

Một cựu quan chức cấp cao của Văn phòng Nội các Nhật Bản chia sẻ vào thời điểm đó: “Nếu quyền hạn bị phân tán, sự thiếu thống nhất sẽ bị phơi bày trước đối tác đàm phán.”

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.