Dữ liệu sơ bộ từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho thấy giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ trong tháng 5 năm 2025 đạt 1,6 tỷ USD. Lũy kế 5 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 6,99 tỷ USD, tăng trưởng 11,5% so với cùng kỳ năm 2024. Hoa Kỳ tiếp tục khẳng định vị thế là thị trường nhập khẩu hàng đầu, chiếm 54,4% tổng giá trị xuất khẩu. Nhật Bản và Trung Quốc lần lượt giữ vị trí thứ hai và thứ ba với thị phần tương ứng là 12,8% và 10,5%. So với năm trước, xuất khẩu sang Hoa Kỳ tăng 10,3%, Nhật Bản tăng đáng kể 26,6%, trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc giảm 15,4%.

Tăng trưởng đơn hàng củng cố niềm tin thị trường

Tín hiệu tích cực thể hiện qua sự phục hồi đơn hàng xuất khẩu từ tháng 4 năm 2025. Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (Viforest) ghi nhận nhiều doanh nghiệp báo cáo mức tăng trưởng đơn hàng quý 2/2025 từ 15–25% so với cùng kỳ năm trước, đặc biệt ở các dòng sản phẩm như nội thất phòng khách, phòng ngủ, nhà bếp và đồ gỗ ngoại thất. Sự phục hồi kinh tế ở các thị trường lớn, đặc biệt là sự khởi sắc của thị trường nhà ở và nội thất tại Hoa Kỳ, tạo động lực lớn cho nhu cầu nhập khẩu sản phẩm gỗ chất lượng cao từ Việt Nam. Các doanh nghiệp đã chủ động tái cấu trúc danh mục sản phẩm, đầu tư vào thiết kế, công nghệ và gia tăng giá trị gia tăng để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về chất lượng và nguồn gốc.

Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ ra, trong số 15 thị trường xuất khẩu lớn nhất trong 5 tháng đầu năm 2025, Tây Ban Nha ghi nhận mức tăng trưởng cao nhất (64%), trong khi Hà Lan chứng kiến sự sụt giảm đáng kể nhất (24,6%).

Ông Nguyễn Quốc Khanh, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM (HAWA) nhận định tình hình đơn hàng thể hiện sự phục hồi ổn định của ngành. Các doanh nghiệp đang từng bước củng cố chuỗi cung ứng, ứng dụng công nghệ số vào quản lý sản xuất và kết nối thị trường để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Mặc dù tăng trưởng phục hồi, biên lợi nhuận vẫn chịu áp lực do chi phí nguyên vật liệu, logistics và lao động leo thang. Cạnh tranh về giá với các quốc gia xuất khẩu gỗ khác như Trung Quốc, Indonesia, Malaysia và Ba Lan vẫn là một thách thức đáng kể.

Chuyển dịch sang chuỗi cung ứng bền vững và tuân thủ quy định

Một điểm nhấn quan trọng là sự chuyển dịch mạnh mẽ sang chuỗi cung ứng hợp pháp, minh bạch và bền vững. Việc tuân thủ các quy định của EU trong khuôn khổ Kế hoạch hành động chống khai thác gỗ bất hợp pháp (FLEGT) và hệ thống phân loại nhà cung cấp theo quy định mới của Đạo luật chống phá rừng (EUDR) đã trở thành yêu cầu bắt buộc.

Ông Đỗ Xuân Lập, Chủ tịch Viforest, nhấn mạnh các doanh nghiệp đang tăng cường đầu tư vào hệ thống truy xuất nguồn gốc, xây dựng chuỗi cung ứng minh bạch và tăng cường sử dụng gỗ có chứng chỉ FSC. Đây không chỉ là điều kiện để tiếp cận thị trường mà còn là xu hướng phát triển lâu dài hướng tới một ngành chế biến gỗ có trách nhiệm và thân thiện với môi trường.

Quá trình chuyển đổi số và chuyển đổi xanh cũng đang được thúc đẩy, với nhiều doanh nghiệp đầu tư vào hệ thống ERP, phần mềm quản lý sản xuất, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong thiết kế sản phẩm và dự báo nhu cầu. Việc sử dụng năng lượng tái tạo, tái chế phế liệu gỗ và giảm phát thải CO2 đang dần trở thành tiêu chuẩn mới trong sản xuất.

Hướng đến mục tiêu 18 tỷ USD năm 2025

Mặc dù có tín hiệu tích cực, thị trường xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ vẫn đối mặt với nhiều biến động, bao gồm những bất ổn liên quan đến chính sách thuế đối ứng tại Hoa Kỳ. Sự kết thúc của mức thuế 10% tạm thời tại Hoa Kỳ có thể dẫn đến việc áp dụng mức thuế cao hơn đối với gỗ xuất khẩu từ Việt Nam. Bên cạnh đó, ngành gỗ Việt Nam vẫn phải đối mặt với áp lực cạnh tranh toàn cầu, yêu cầu kỹ thuật ngày càng cao và biến động thị trường nguyên liệu.

Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp đang nỗ lực tìm kiếm hướng đi mới, không chỉ để tồn tại mà còn định vị lại vị thế trên bản đồ thương mại toàn cầu. Nâng cao giá trị gia tăng, đa dạng hóa thị trường và chuyển đổi mô hình phát triển là những định hướng chiến lược quan trọng.

Ông Nguyễn Quốc Trị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đánh giá nguồn nguyên liệu đầu vào, gỗ có chứng chỉ và mã số vùng trồng để ngăn chặn tình trạng gian lận thương mại, sử dụng gỗ từ nước khác gắn mác hàng Việt Nam.

Theo kế hoạch của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ngành lâm nghiệp đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ năm 2025 đạt khoảng 18 tỷ USD, trong đó riêng sản phẩm gỗ đạt 14 tỷ USD. Để đạt được mục tiêu này, ngành sẽ tập trung vào năm nhóm giải pháp chính:

1. Phát triển vùng nguyên liệu gỗ lớn, có chứng chỉ FSC, thông qua việc tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp và hộ trồng rừng, hình thành chuỗi cung ứng gỗ hợp pháp và bền vững, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.
2. Đổi mới công nghệ chế biến, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư dây chuyền hiện đại, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, đồng thời khuyến khích nghiên cứu thiết kế sản phẩm mới phù hợp với thị hiếu quốc tế.
3. Chuyển đổi số và phát triển kinh tế tuần hoàn, ứng dụng công nghệ số trong quản lý sản xuất, truy xuất nguồn gốc và thương mại điện tử, đồng thời tăng cường tái chế, tận dụng phụ phẩm gỗ và xây dựng mô hình sản xuất ít phát thải.
4. Mở rộng thị trường xuất khẩu và xây dựng thương hiệu quốc gia, đa dạng hóa thị trường ngoài các thị trường truyền thống, hướng tới Trung Đông, Nam Mỹ, Ấn Độ, Nga…; đồng thời, quảng bá thương hiệu gỗ Việt, tăng tỷ lệ sản phẩm có thiết kế riêng, nhãn hiệu riêng.
5. Hoàn thiện thể chế, cải cách thủ tục hành chính, rà soát các quy định liên quan đến xuất nhập khẩu, cấp chứng nhận gỗ hợp pháp.

Để ổn định tình hình sản xuất và xuất khẩu, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Trị yêu cầu Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm tiếp tục tham mưu, phối hợp và đôn đốc các hiệp hội doanh nghiệp gỗ; đồng thời, đề xuất chương trình đánh giá tác động của thuế quan đến ngành chế biến gỗ và chi phối của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).

Nguồn: Vneconomy 17:37 11/06/2025 Chu Khôi

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.