Thuế quan từ chính quyền Trump có thể báo hiệu sự tạm dừng chu kỳ thắt chặt tiền tệ của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ), theo nhận định của bà Takako Masai, cựu quan chức BOJ. Bà Masai, người có 5 năm kinh nghiệm làm việc tại BOJ đến năm 2021 và vẫn duy trì liên lạc với các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, cho rằng rủi ro từ chính sách thương mại của Mỹ đang tạo ra những xáo trộn đáng kể cho nền kinh tế toàn cầu.

Cụ thể, bà nhấn mạnh những gián đoạn này có khả năng ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động xuất khẩu, tăng trưởng kinh tế, tăng trưởng tiền lương và tiêu dùng nội địa của Nhật Bản. Đặc biệt, thuế quan nhắm vào ô tô nhập khẩu đang gây ra những hệ lụy đáng kể do vai trò then chốt của ngành công nghiệp ô tô trong nền kinh tế Nhật Bản.

“Thách thức thực sự đối với nền kinh tế Nhật Bản có thể sẽ xuất hiện vào năm 2026”, bà Masai chia sẻ với Reuters, “khi tác động lan tỏa từ thuế quan của Mỹ trở nên rõ rệt hơn trong vòng 6-12 tháng tới.” Bà dự đoán, “BOJ có thể sẽ không thể tiến hành thêm bất kỳ đợt tăng lãi suất nào trong một khoảng thời gian tương đối dài.”

Tùy thuộc vào diễn biến của các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và các đối tác, BOJ có thể tạm dừng việc thắt chặt chính sách tiền tệ trong năm nay và cả năm 2026, bà Masai nhận định.

Theo khảo sát của Reuters, các nhà phân tích hiện dự báo BOJ sẽ không thực hiện thêm đợt tăng lãi suất nào trong năm nay, đảo ngược dự báo trước đó. Một tỷ lệ nhỏ các chuyên gia dự đoán đợt tăng tiếp theo có thể diễn ra vào đầu năm 2026. Đợt tăng lãi suất gần đây nhất của BOJ diễn ra vào tháng 1/2025.

Trước khi rút khỏi chương trình kích thích tiền tệ quy mô lớn vào tháng 3/2024, BOJ đã duy trì chính sách lãi suất âm trong nhiều năm, kết hợp với biện pháp kiểm soát đường cong lợi suất (YCC), nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đạt mục tiêu lạm phát 2%. BOJ chấm dứt chính sách lãi suất âm bằng đợt tăng lãi suất đầu tiên sau 17 năm vào tháng 3/2024 và tiếp tục tăng thêm hai lần nữa, đưa lãi suất qua đêm lên mức 0,5% vào tháng 1/2025, mức cao nhất trong 17 năm, và duy trì đến nay.

Bà Masai cho rằng quyết định của Thống đốc Ueda trong việc loại bỏ chương trình kích thích tiền tệ là hợp lý, nhưng bà cảnh báo về việc tăng lãi suất quá nhanh khi nền kinh tế có thể phải đối mặt với những tác động từ thuế quan của Mỹ. Thay vào đó, bà cho rằng BOJ có thể cần cam kết duy trì lãi suất ở mức thấp để hỗ trợ các nỗ lực của chính phủ và khu vực tư nhân trong việc tái cấu trúc nền kinh tế, ví dụ như thông qua kích thích nhu cầu trong nước và đa dạng hóa các mặt hàng xuất khẩu.

“Nếu nền kinh tế đối mặt với một cú sốc nghiêm trọng và BOJ buộc phải hành động, BOJ có thể sẽ một lần nữa triển khai tất cả các biện pháp sẵn có,” bà Masai, hiện là Chủ tịch Viện Nghiên cứu Tài chính và Kinh tế SBI, nhận định. “Đó là bản chất tự nhiên của việc hoạch định chính sách,” ngay cả khi điều đó có nghĩa là mở rộng thêm bảng cân đối kế toán vốn dĩ đã lớn của BOJ.

Mặc dù là một đồng minh thân cận của Mỹ, Nhật Bản hiện vẫn chưa đạt được một thỏa thuận thương mại toàn diện với Washington. Phát biểu trước báo giới tại Tokyo vào ngày 12/6/2025, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba tuyên bố rằng ông sẽ không vội vàng đạt được một thỏa thuận thương mại với Mỹ nếu thỏa thuận đó gây tổn hại đến lợi ích quốc gia của Nhật Bản, mặc dù ông hoan nghênh bất kỳ tiến triển nào trong các cuộc đàm phán song phương trước thềm cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Trump.

“Nếu có bước tiến trước khi tôi gặp Tổng thống, đó là điều tốt. Nhưng điều quan trọng là đạt được một thỏa thuận có lợi cho cả Nhật Bản và Mỹ. Chúng tôi sẽ không thỏa hiệp lợi ích của Nhật Bản chỉ vì ưu tiên một thỏa thuận nhanh chóng,” ông Ishiba nhấn mạnh.

Sự bất ổn liên quan đến chính sách thuế quan của Mỹ đã khiến BOJ hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Nhật Bản vào ngày 1/5/2025. Báo cáo triển vọng kinh tế cập nhật hàng quý của BOJ dự báo tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nhật Bản sẽ tăng trưởng 0,5% trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3/2026, giảm hơn một nửa so với mức dự báo tăng trưởng 1,1% được đưa ra vào tháng 1/2025. BOJ dự báo nền kinh tế sẽ tăng trưởng 0,7% trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3/2027 và tăng 1% trong năm tài chính sau đó. Tuy nhiên, giá lương thực, thực phẩm tăng cao liên tục đã giữ lạm phát lõi ở Nhật Bản cao hơn mục tiêu 2% của BOJ trong hơn 3 năm qua.

---

Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.