EVFTA Khơi Dậy Tiềm Năng: Tăng Cường Quan Hệ Kinh Tế Việt Nam - Litva, Tập Trung Thương Mại và Đầu Tư.


Nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Litva Gitanas Nausėda, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp cùng Đại sứ quán Litva tại Singapore kiêm nhiệm Việt Nam tổ chức “Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - Litva” vào ngày 12/6. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh Litva là thành viên của Liên minh châu Âu (EU) từ năm 2004, tạo nền tảng pháp lý cho hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và các quốc gia thành viên EU.

Chưa Tận Dụng Hiệu Quả Ưu Đãi từ EVFTA

Phát biểu tại diễn đàn, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công nhấn mạnh mối quan hệ ngoại giao tốt đẹp và truyền thống giữa Việt Nam và Litva trong hơn 30 năm qua kể từ năm 1992. Việt Nam coi trọng và mong muốn tăng cường quan hệ với Litva, đối tác truyền thống tại khu vực Baltic và Trung Đông Âu. Ngược lại, Litva xem Việt Nam là đối tác quan trọng nhất tại Đông Nam Á.

Tuy nhiên, Chủ tịch VCCI thẳng thắn nhìn nhận, bất chấp Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA) có hiệu lực từ tháng 6/2019, quan hệ thương mại song phương vẫn chưa đạt được kỳ vọng. Cụ thể, kim ngạch thương mại hai chiều còn khiêm tốn, dao động từ 100 - 150 triệu USD/năm. Năm 2024, con số này đạt 200 triệu USD, tăng 7,5% so với năm 2023. Trong quý I/2025, kim ngạch thương mại song phương đạt gần 100 triệu USD, tăng trưởng ấn tượng 94,4% so với cùng kỳ năm trước.

Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Litva bao gồm dừa, quả hạch Brazil, hạt điều, trang phục cao su và các sản phẩm từ cao su. Ngược lại, Litva xuất khẩu sang Việt Nam chủ yếu lúa mì, thiết bị định vị và sữa đặc. Ông Công nhấn mạnh sự cần thiết phải tận dụng tối đa các lợi thế từ EVFTA để thúc đẩy hoạt động kinh doanh song phương.

Tiềm Năng Hợp Tác Đa Dạng

Tổng thống Litva Gitanas Nausėda nhấn mạnh sự tương đồng giữa hai nền kinh tế là cơ hội để thúc đẩy thương mại song phương. Litva và Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong quan hệ đối tác chiến lược giữa EU và ASEAN. Mặc dù khoảng cách địa lý đáng kể, hai nước có nhiều điểm tương đồng về cấu trúc kinh tế. Việt Nam được đánh giá là một “ngôi sao kinh tế” với tốc độ tăng trưởng nhanh nhất khu vực Đông Nam Á, trong khi Litva cũng là một câu chuyện thành công trong EU.

Cả hai quốc gia đều tập trung vào phục hồi các động lực tăng trưởng truyền thống, đồng thời chú trọng vào các động lực tăng trưởng mới như kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế sáng tạo dựa trên tri thức và đổi mới. Tiềm năng hợp tác mạnh mẽ được nhận diện trong các ngành thực phẩm, dệt may và hóa chất. Bên cạnh đó, các ngành có giá trị gia tăng cao như khoa học sự sống, công nghệ thông tin và truyền thông, năng lượng tái tạo và cơ khí cũng là những lĩnh vực ưu tiên hợp tác.

Litva có kinh nghiệm đáng kể trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió và điện mặt trời. Các công ty sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời của Litva mong muốn tham gia vào các dự án điện mặt trời tại Việt Nam. Các dự án xây dựng kho chứa LNG mới tại Việt Nam cũng thu hút sự quan tâm của các doanh nghiệp Litva, dựa trên kinh nghiệm của Litva trong phát triển nguồn cung LNG tại Đức và Brazil, cũng như vận hành thành công trạm LNG Klaipėda, kho chứa LNG đầu tiên tại khu vực Baltic.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, Litva ứng dụng công nghệ hiện đại để sản xuất các sản phẩm từ sữa, thịt và ngũ cốc có giá trị gia tăng cao, xuất khẩu tới hơn 150 quốc gia. Các sản phẩm nông sản, thực phẩm của Litva được đánh giá là có tiềm năng tại thị trường Việt Nam. Tổng thống Gitanas Nausėda tin tưởng rằng những tầm nhìn tương đồng này sẽ tạo nền tảng vững chắc cho các quan hệ đối tác kinh tế mang lại lợi ích cho cả hai nước.

Chủ Động Khai Thác Cơ Hội

Mặc dù thị trường Litva có quy mô tương đối nhỏ, nhưng nó có thể là cửa ngõ để doanh nghiệp Việt Nam thâm nhập thị trường các nước Baltic. Chủ tịch VCCI nhấn mạnh, để thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, hai bên cần phát huy lợi thế là cửa ngõ của khu vực ASEAN và Trung Đông Âu, đồng thời tận dụng hiệu quả các cơ hội từ EVFTA.

Các biện pháp cần thiết bao gồm xem xét mở Đại sứ quán, mở đường bay thẳng và đường vận chuyển hàng hóa. Bản thân các doanh nghiệp cần chủ động hơn trong việc tìm kiếm cơ hội hợp tác kinh doanh và thúc đẩy xuất khẩu các mặt hàng có thế mạnh vào thị trường của nhau. Ông Công khuyến nghị các doanh nghiệp nắm bắt cơ hội và tận dụng tốt EVFTA để đạt được các mục tiêu cao hơn trong năm 2025 và những năm tiếp theo.

Tổng thống Litva Gitanas Nausėda khẳng định tiềm năng phát triển lớn trong quan hệ kinh tế, thương mại giữa hai nước và kêu gọi tận dụng cơ hội để mở rộng thương mại hàng hóa và dịch vụ. Các doanh nghiệp cần tìm kiếm cơ hội hợp tác mở rộng và biến các thỏa thuận hợp tác thành kết quả cụ thể.

Tại diễn đàn, đại diện các bộ ngành cũng nhất trí về việc tăng cường trao đổi đoàn các cấp để duy trì và thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư và các lĩnh vực khác. Đồng thời, cần tiếp tục phổ biến về các cam kết và lợi ích của EVFTA tới cộng đồng doanh nghiệp hai nước để tận dụng các ưu đãi thuế quan. Việc phổ biến thông tin thị trường thông qua các cuộc đối thoại và diễn đàn song phương cũng rất quan trọng để doanh nghiệp hai nước có định hướng tiếp cận thị trường và xây dựng quan hệ hợp tác lâu dài.

Cần khuyến khích các doanh nghiệp tham gia các cuộc triển lãm, hội chợ được tổ chức tại mỗi nước để tìm hiểu, gặp gỡ đối tác và tìm kiếm cơ hội mở rộng thị trường. Vấn đề vận chuyển hàng hóa giữa Việt Nam và Litva cần được cải thiện. Hiện tại, việc vận chuyển chủ yếu bằng đường biển với thời gian tương đối dài (khoảng 35 - 60 ngày). Vận chuyển hàng không có chi phí cao và chỉ phù hợp với một số loại hàng hóa nhất định. Do đó, cần nghiên cứu hình thành tuyến vận tải đường sắt từ Việt Nam sang Litva, kết hợp với tuyến đường sắt hiện có từ Việt Nam qua Trung Quốc tới châu Âu, để tối ưu thời gian vận chuyển (khoảng 25-30 ngày) đối với hàng hóa khối lượng lớn.

Trong khuôn khổ diễn đàn, ba biên bản ghi nhớ hợp tác đã được ký kết giữa Liên đoàn Công nghiệp Lithuania và VCCI, Cơ quan Đổi mới Litva và Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia Việt Nam (NIC), và giữa Cảng Klaipėda (Litva) và Cảng Hải Phòng.


Source: VNECONOMY
This article has been adapted from its original source.